nummer 947, 24 maart 2024
Dit nummer wordt gestuurd naar ruim 4500 adressen.
|
De WiskundE-brief is een digitale nieuwsbrief, gericht op wiskundedocenten in het voortgezet onderwijs,
met als doel om een snelle onderlinge uitwisseling van informatie en
meningen mogelijk te maken. De brief verschijnt buiten de schoolvakanties minstens
één keer per twee weken. Het abonnement is gratis.
Uw bijdragen aan de WiskundE-brief zijn welkom op het e-mailadres
van de redactie. Op de website van de WiskundE-brief
kunt u zich abonneren, vindt u alle voorwaarden en advertentietarieven en kunt u oude nummers nalezen.
|
Artikelen en bijdragen | | |
Vacatures in het onderwijs | | |
Advertenties | | |
Minder examenkandidaten wiskunde
Het aantal leerlingen dat eindexamen doet in wiskunde is de laatste jaren behoorlijk gedaald, vooral op het vmbo. Daarvoor zijn verschillende oorzaken aan te wijzen. Een gevolg van deze ontwikkelingen is dat de samenstelling van de groep eindexamenkandidaten bij wiskunde behoorlijk is veranderd.
In 2017 en 2018 ging het nog om bijna 180.000 eindexamenkandidaten met wiskunde in het pakket, maar het afgelopen jaar waren er dat er nog maar 150.000.
Bij deze teruggang spelen twee ontwikkelingen: het totale aantal examenkandidaten loopt terug en het percentage leerlingen met wiskunde als eindexamenvak daalt.
Minder leerlingen
Het aantal leerlingen in het voortgezet onderwijs daalt al een poosje, en dat zien we terug bij de eindexamens. In 2017 waren er nog 200.000 kandidaten, zes jaar later nog geen 175.000.
Daarbij komt dat wiskunde minder als examenvak wordt gekozen. In 2017 en 2018 ging het nog om ruim 90%, het afgelopen jaar was dat nog maar 87%.
Voor een goed beeld moet hieraan worden toegevoegd dat het gaat om een golfbeweging. In de periode 2011-2013 was het aandeel van wiskunde ook lager, zo'n 88%. Het (absolute) aantal examenkandidaten met wiskunde was toen ook wat lager dan in de hoogtijdagen. Hieronder ziet u die golfbeweging in beeld.
Wiskunde minder populair
Zoals eerder gemeld loopt de belangstelling voor wiskunde de laatste jaren terug, met name op het vmbo. In 2018 deed nog 82% van de kandidaten bij kader/beroeps ook examen in wiskunde; vijf jaar later was dat nog maar 74%. Bij de gemengde en theoretische leerweg (mavo) daalde het aandeel van 85% naar (ruim) 78%. Op de havo was de daling wat minder spectaculair, en op het vwo is (een vorm van) wiskunde verplicht. Daarbij komt nog dat de eerder genoemde daling van het aantal leerlingen op de vmbo-afdelingen vmbo kader (kb) en basis (bb) nogal hevig was. Het resultaat is dat het aantal kandidaten dat opgaat voor een vmbo-diploma met wiskunde sterk is gedaald. Bij vmbo-basis ging het zelfs om een teruggang van 40% in zes jaar tijd.
Verschuiving
Omdat de daling op het vmbo (veel) sterker is dan op havo/vwo zien we de laatste jaren een behoorlijke verschuiving in de samenstelling van de groep leerlingen die wiskunde-examen doet:
Het aandeel havo/vwo steeg in zes jaar van 49% naar ruim 55%.
Het aandeel leerlingen van het 'praktische vmbo' (bb en kb) daalde in de zelfde periode van ruim 22% naar 18%.
gk
|
Profielkeuzes weer iets exacter
Op havo en vwo hangt de keuze voor een wiskundevak nauw samen met de profielkeuze.
In het profiel Natuur en Techniek is wiskunde B immers verplicht.
Na een periode van teruggang lijkt de belangstelling voor dit profiel de laatste paar jaar weer iets op te leven.
Zo rond 2015 had Natuur en Techniek (NT) een sterk positie op het vwo.
In klas 4 koos 47% van de jongens en 29% van de meisjes voor dit profiel.
Op de havo wordt Natuur en Techniek veel minder gekozen.
Bij de jongens was dat op het hoogtepunt bijna 29% en bij de meisjes slechts 10%.
De jaren daarna raakte het profiel uit de gratie.
In 2021 koos nog geen 37% van de jongens en 22 % van de meisjes in 4 vwo voor NT.
Op de havo waren de percentages gezakt tot nog geen 19% bij de jongens en 7,5% bij de meisjes.
De laatste twee jaar lijkt er sprake van een voorzichtig herstel.
De grafiek hieronder geeft een beeld van de golfbeweging.
In 4 vwo was NT als meest gekozen profiel voorbijgestreefd door Economie en Maatschappij (EM).
Zoals hieronder te zien is zijn beide profielen nu even groot en kiest ongveer 60% van de leerlingen voor een N-profiel.
Een substantiële groep leerlingen heeft een vakkenpakket dat zowel voldoet aan het NT-profiel als aan het NG-profiel (Natuur en Gezondheid).
Deze zijn in dit overzicht als NT-er beschouwd.
Op de havo liggen de verhoudingen anders.
De maatschappij-profielen hebben daar de overhand.
EM is met voorsprong het grootste profiel, en NT het kleinste.
De natuurprofielen samen hebben een aandeel van minder dan 40%.
Opmerkelijk is dat Cultuur en Maatschappij (CM) sinds 2015 behoorlijk wat terrein heeft gewonnen.
CM is het enige profiel waarin wiskunde niet verplicht is.
gk
|
Abelprijs voor Michel Talagrand
De Abelprijs wordt dit jaar toegekend aan de Fransman Michel Talagrand.
Hij wordt geëerd voor zijn baanbrekende bijdragen op het gebied van kansrekening en functionele analyse.
Michel Talagrand (1952) groeide op in Lyon, als zoon van een hoogleraar wiskunde en een leraar Frans.
Als gevolg van een genetische ziekte had hij als kind ernstige oogproblemen.
De angst om blind te worden stimuleerde hem om als tiener extra hard te studeren.
Na zijn studie wiskunde aan de universiteit van Lyon deed hij promotieonderzoek aan het CNRS (Centre National de la Recherche Scientifique) in Parijs.
Hij bleef aan dit instituut verbonden, sinds 1985 als directeur onderzoek.
Talagrand is vooral bekend geworden om zijn resultaten over kansverdelingen in meerdere dimensies.
Daarbij kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een pensioenfonds dat op diverse manieren belegt en deze beleggingen permanent herwaardeert op basis van de behaalde resultaten.
Zijn werk heeft met name veel toepassingen in de natuurkunde.
Op deze pagina staan enkele artikelen die wat meer inzicht geven in het werk van Talagrand.
Bijzondere aanpak
De manier waarop Talagrand onderzoek deed is bijzonder.
Hij besteedde relatief veel aandacht aan het echt goed begrijpen van eenvoudige problemen.
Ook de manier waarop hij omgaat met prijzen is bijzonder.
Na het winnen van de Shaw prize nodigde hij op zijn website medewiskundigen uit om via het oplossen van puzzels geldbedragen te winnen onder het motto: 'Word rijk met mijn prijzen".
De Abelprijs, genoemd naar de Noorse wiskundige Niels Hendrik Abel (1802-1829), wordt jaarlijks toegekend en kan worden beschouwd als de Nobelprijs voor de wiskunde.
Er is een bedrag aan verbonden van 7,5 miljoen Noorse Kronen, wat overeenkomt met bijna 650.000 euro.
In tegenstelling tot de Fieldsmedaille wordt de prijs vaak toegekend aan wat oudere wetenschappers.
|
Lezing 400 jaar mechanische rekenmachines
Naar aanleiding van het 400-jarig jubileum van de eerste rekenmachine van de Duitser Wilhelm Schickard organiseert de Vlaamse Vereniging Wiskundeleraars een lezing over 400 jaar mechanische rekenmachines. Deze eerste mechanische rekenmachine was een ware revolutie.
Na het bijwonen van de lezing zijn de wiskundige achtergrond van de werking van de rekenklok van Schickard en Leibniz, de staafjes van Napier, rekenlatten schijven, cilinders en de addiator geen onbekenden meer. De lezing wordt gevolgd door een bezoek aan een tentoonstelling.
Met de combinatie van tandwielen, assen, veren, hendels en knoppen konden opeens moeilijke vermenigvuldigingen en berekeningen worden uitgevoerd.
Collegas Paul Levrie, Erwin Smet en Cris Van de Velde van de faculteit toegepaste ingenieurswetenschappen van de Universiteit Antwerpen gebruiken deze eerste rekenmachine als aanknopingspunt voor een aantal boeiende verhalen, waarbij sommige veel meer dan 400 jaar terug gaan in de tijd, tot en met de opkomst van de allereerste zakcalculators.
Erwin Smet en Cris Van de Velde zijn fervente verzamelaars van historische, mechanische rekenmachines: Erwin heeft zon 380 exemplaren in huis en Cris heeft er zo'n 350.
Paul Levrie beperkt zijn verzamelwoede tot vier stuks, al is de fascinatie er niet minder om.
De tentoonstelling na afloop toont onder andere replicas van de rekenmachines van Schickard en Leibniz en tal van andere hoogtepunten uit de geschiedenis van het mechanisch rekenen.
De tentoonstelling is grotendeels opgebouwd met exemplaren uit de verzamelingen van degenen die de lezing geven.
Datum: zaterdag 20 april 2024
Locatie: Gebouw T van Campus Groenenborger, Groenenborgerlaan 171, Antwerpen.
Programma:
- 09.30 - 10.00 uur: onthaal met koffie
- 10.00 - 12.00 uur: lezing 400 jaar mechanische rekenmachines
- 12.00 - 13.00 uur: broodmaaltijd
- Aansluitend jaarvergadering VVWL vzw
Meer info en inschrijven via de website www.vvwl.be.
|
De aprilveiling gaat weer van start
Op 1 april start onze jaarlijkse aprilveiling. Gedurende de hele maand april kan weer worden geboden op ongeveer 800 mooie wiskundeboeken. De veiling sluit op 30 april.
Naast oude school- en studieboeken uit Nederland en uit het buitenland bieden we mooie boeken aan over didactiek en geschiedenis van de wiskunde. Ook weer veel populair wetenschappelijke boeken en recreatieve boeken (onder andere over Rubik en wiskundige puzzels) en veel boeken uit de Epsilon-reeks, zowel studieboeken als zebraboekjes. Ook hebben we weer een exemplaar van de tiendelige Encyclopaedia of Mathematics! En we hebben een nieuwe rubriek: Vrouwen en wiskunde. De totale opbrengst van de veiling gaat weer naar projecten rondom wiskundeonderwijs in ontwikkelingslanden. Kijk rustig rond en bied mee! De veiling sluit op dinsdag 30 april 2024. Het tijdstip van sluiting verschilt per aangeboden boek. Houd dit in de gaten als u op het laatste moment nog wilt meebieden. Veel plezier met deze veiling!
Kom langs bij de boekenkraam van het WwF op de NWD
Het Wereldwiskunde Fonds is natuurlijk weer aanwezig op de NWD in Noordwijkerhout op 5 en 6 april. In onze boekenkraam kunt u mooie wiskunde school- en studieboeken vinden, en ditmaal ook heel recreatieve wiskundeboeken en populair wetenschappelijke boeken. U kunt ons vinden op de E-pier. Er kan bij ons ook met PIN worden betaald.
De winterverkoop van het Wereldwiskunde Fonds loopt nog tot 29 maart. Deze verkoop van boeken voor vaste lage prijzen heeft inmiddels al ongeveer € 500 opgebracht. U kunt nog snel even kijken of er voor weinig geld nog iets leuks voor u te vinden is op de veilingsite.
Jos Remijn ( wereldwiskundeboeken@nvvw.nl),
veilingmeester WwF
|
Wereldwiskunde Fonds zoekt nieuwe veilingmeester
De veilingen van het Wereldwiskunde Fonds (WwF) geven wiskundeboeken een tweede leven en leveren geld op voor wiskundeprojecten in ontwikkelingslanden.
Aangezien de huidige veilingmeester gaat stoppen, is het WwF op zoek naar een nieuwe veilingmeester.
Het Wereldwiskunde Fonds (WwF) geeft financiële steun aan projecten voor wiskundeonderwijs in ontwikkelingslanden.
Het WwF komt aan geld door bijdragen van de leden van de NVvW en door de verkoop van gebruikte wiskundeboeken.
De afgelopen jaren is met hulp van de NVvW een mooie, professionele veilingsite opgezet.
Hierop worden in de maanden april en oktober veilingen gehouden.
Nieuwe veilingmeester
De huidige veilingmeester gaat stoppen en we zijn op zoek naar een opvolger.
De huidige taken van de veilingmeester zijn:
- het verwerven en beheren van het boekenbestand
- het organiseren van de internetveilingen
- het versturen en afhandelen van de veilingtransacties
- bemannen van een boekenkraam op de NVvW-studiedag en de NWD
Lijkt u dit een leuke en voldoening gevende uitdaging of wilt u meer informatie, mail dan de secretaris van het WwF, Heleen van der Ree: wwf@nvvw.nl.
|
Bernoulli lezing over bliksem
Op dinsdag 2 april zal voor de 33e keer de Johann Bernoulli lezing worden gehouden.
Het thema is "The unseen structures of lightning".
De lezing wordt verzorgd door Ute Ebert, verbonden aam het CWI in Amsterdam en de TU Eindhoven.
Wij kennen bliksem vooral van de schichten naar de grond, maar 90% van alle ontladingen gebeurt in en rond de donderwolken.
Recent onderzoek laat zien dat we nog maar weinig echt begrijpen van wat er gebeurt.
Met behulp van waarnemingen (in Drenthe), experimenten (in Eindhoven) en modellen (gemaakt in Amsterdam) wordt geprobeerd de puzzelstukjes op hun plaats te krijgen.
De lezing wordt gehouden op dinsdag 2 april vanaf 19:30 in de aula van het Academiegebouw van de Universiteit Groningen en is ook online te volgen.
|
Vaknetwerk Wiskunde over vakvernieuwingen
Met genoegen kondig ik aan dat de volgend online bijeenkomst over Vakvernieuwingen gaat.
Jos Tolboom neemt u nogmaals mee in de laatste ontwikkelingen hieromtrent.
De vorige bijeenkomst was met 15 deelnemers klein maar fijn!
Veel dank aan Sevinc Göksen voor haar gastvrijheid en haar presentatie over haar promotieonderzoek naar wiskundig modelleren!
Ook veel dank aan Ruud Stolwijk voor zijn presentaties over de Witjes.
De bijeenkomst is op dinsdag 16 april, van 19:00 tot 20:30 uur.
Stuur een mail als u de online bijeenkomst wilt bijwonen.
Dan ontvangt u kort van tevoren een link.
U bent van harte welkom!
Sharon Calor,
www.vaknetwerkwiskunde.nl, calor@xs4all.nl
|
Nederlandse internationale teams EGMO en BxMO geselecteerd
De Nederlandse teams voor EGMO2024 en BxMO2024 zijn geselecteerd.
EGMO
Uit de 10 kanshebbers hebben de volgende vier meiden zich op grond van twee selectietoetsen geplaatst voor de European Girls' Mathematical Olympiad ( EGMO):
- Wendy Huang, 5 vwo, Huygens Lyceum, Eindhoven
- Mirte Nauta, 6 vwo, Cals College Nieuwegein
- Katya Nikitchenko, 6 vwo, Huygens Lyceum, Eindhoven
- Dagmar Tanck, 6 vwo, Praedinius Gymnasium, Groningen
De 13e editie van EGMO is van 11 tot en met 17 april in Tskaltubo, Georgië.
Johan Konter (Universiteit Leiden, Optiply) en Gabriëlle Zwaneveld (PhD-student UvA) begeleiden het team.
Katya Nikitchenko nam de afgelopen twee jaar ook al deel aan de EGMO.
Ze behaalde twee jaar geleden een eervolle vermelding en vorig jaar een bronzen medaille.
BxMO
Het team voor de Benelux Mathematical Olympiad ( BxMO) bestaat uit:
- Felix Hamoen, 6 vwo, Leidsche Rijn College, Utrecht
- Josiah 't Hart, 4 vwo, Willem Lodewijk Gymnasium, Groningen
- Casper Heimel, 5 vwo, Utrechts Stedelijk Gymnasium
- Tobias Kristiansen, 5 vwo, Stedelijk Gymnasium Leiden
- Tijmen de Lange, 6 vwo, Gymnasium Celeanum, Zwolle
- Fenne Meijer, 4 vwo, Bataafs Lyceum, Hengelo
- Yorick Nap, 4 vwo, Thuisonderwijs
- Tobias Piet, 4 vwo, Cygnus Gymnasium, Amsterdam
- Lucas van de Sande, 5 vwo, Driestar College, Gouda
- Ryan Staal, 6 vwo, Erasmiaans Gymnasium, Rotterdam
De 16e editie van BxMO vindt plaats van 26 t/m 28 april in Valkenswaard.
Nils van de Berg (PhD-student TU Eindhoven), Wietze Koops (master-student Radboud Universiteit Nijmegen) en Lars Pos (student Universiteit Leiden) begeleiden dit team.
Van bovenstaand team namen Tobias Kristiansen, Felix Hamoen en Ryan Staal al eerder deel aan de wedstrijd. Tobias behaalde twee jaar geleden een bronzen medaille, Ryan behaalde vorig jaar een eervolle vermelding en Felix behaalde twee jaar geleden een zilveren medaille en vorig jaar een bronzen.
De opgaven van de selectietoets zijn hier te vinden.
|
Expertisepunt zoekt experts
Het Expertisepunt Rekenen-Wiskunde streeft ernaar om op de website www.exprw.nl een overzicht te bieden van aanbieders van ondersteuning en advies op het gebied van reken-wiskundeonderwijs.
Daarbij wordt nadrukkelijk ook gedacht aan het voortgezet onderwijs.
Heeft u interesse om in dit overzicht te worden opgenomen?
U kunt uzelf of uw instelling eenvoudig aanmelden door dit formulier in te vullen.
Bij eventuele vragen kunt u contact opnemen met het Expertisepunt via exprw@uu.nl.
|
Vacatures in het onderwijs
In deze rubriek staan vacatures die we relevant achten voor wiskundeleraren.
Voor de voorwaarden: zie www.wiskundebrief.nl.
Vacatures in Noord-Holland
Bij Vonk werken betekent verbinding, autonomie en vertrouwen.
U krijgt goede ondersteuning en een omgving waar u zichzelf verder kunt ontwikkelen, geïnspireerd raakt en anderen motiveert.
Wij zoeken wiskundedocenten voor verschillende vestigingen:
- Grootebroek: Docent Wiskunde en Rekenen (1 fte)
- Schagen: Docent Wiskunde (0,8 fte)
- Schagen: Docent Wiskunde/Rekenen (0,6 fte)
- Den Helder: Docenten Entree - Rekenen en Nederlands (1,2 fte)
Bent u die docent waar leerlingen later nog met veel plezier aan terugdenken?
Dan ontvangen wij graag uw sollicitatie.
U vindt de vacatures op onze website.
|
Vacature Windesheim
Windesheim zoekt een docent rekenwiskundespecialist voor de Master Educational Needs
Wilt u het rekenwiskundeonderwijs naar een hoger niveau/plan tillen? Sluit u dan als rekenwiskundespecialist aan bij het dynamische team van de educatieve masteropleidingen op Windesheim!
Interesse of solliciteren ?
|
Advertenties
BES Examenhulp
Na het laatste schoolexamen nadert het eindexamen. Voorbereiding op het wiskunde A eindexamen (havo/vwo) tref je met BES Examenhulp.
Ontvang gratis inkijkexemplaren: info@besexamenhulp.nl.
|
Rekenmachine extra voordelig via Eduwinkel
Laat uw leerlingen extra voordelig hun rekenmachine bestellen bij Eduwinkel!
Gebruik maken van centrale aankoop van wetenschappelijke en grafische rekenmachines en levering op school of thuis?
Bij Eduwinkel bieden we uw leerlingen de scherpste prijzen en voorwaarden voor alle merken.
Neem snel vrijblijvend contact op voor een offerte via info@eduwinkel.nl.
|
Winnen bij de Nationale Wiskunde Dagen!
Gaat u op 5 of 6 april naar de Nationale Wiskunde Dagen? Kom dan zeker langs bij de stand van Texas Instruments!
Daar laten onze medewerkers u graag leuke mogelijkheden zien van de Texas Instruments-technologie.
Ook kunt u daar meedoen met onze loterij en leuke prijspakketten winnen voor in de klas!
Bekijk voor de NWD alvast onze website om alle producten te bekijken.
|
|
|
Voorproefje van onze 2e editie vmbo op de NWD
Volgend schooljaar introduceert bettermarks een nieuw platform voor onze vmbo wiskundemethode, met een geheel nieuwe opzet en innoverende functionaliteiten!
Kom naar onze stand op de NWD en krijg een voorproefje te zien van de 2e editie.
Bent u geïnteresseerd in het nieuwe platform en de mogelijkheden? Vul uw contactgegevens hier in en word als eerste op de hoogte gebracht van alle ontwikkelingen.
|
KERN Wiskunde op de NWD
Zien we u bij de Nationale Wiskunde Dagen (NWD) op vrijdag 5 en zaterdag 6 april?
Kom naar onze stand en blader door de nieuwste bovenbouw titels van KERN Wiskunde. Bestel een gratis exemplaar van 4 havo wiskunde A deel 1 en krijg een sleutelhanger cadeau! Op=op.
Wilt u nu al meer weten over KERN Wiskunde? Neem contact op via kernwiskunde@boom.nl.
|
|
|
NumDeksel scoren op de NWD?
Dit jaar zullen we weer aanwezig zijn op de Nationale Wiskunde Dagen.
We kijken er naar uit om velen van jullie weer te spreken en verwelkomen jullie graag op onze stand!
Ook geven we weer speciale NumDeksels weg.
Kom vrijdag 5 en zaterdag 6 april dus zeker langs onze stand om een van deze NumDeksels te bemachtigen.
Niet aanwezig maar wel een vraag? Stuur Martijn gerust een mailtje.
|
|
|
WisAdapt: De nieuwe wiskundemethode voor VWO
WisAdapt is de nieuwe blended wiskunde methode voor de onderbouw van het VWO. De digitale omgeving is adaptief en geeft leerlingen directe feedback, zodat zij zich de stof snel eigen maken. In het boek kunnen de leerlingen alle theorie nog eens rustig nalezen en zijn ook de gemengde opgaven te vinden. De digitale omgeving geeft de docent daarnaast zeer veel inzicht in de kwalitatieve en kwantitatieve voortgang van de leerlingen.
Meerwaarde WisAdapt:
- Adaptief
- Directe feedback
- Als leerling eenvoudig inzicht in eigen voortgang en niveau
- Als docent eenvoudig inzicht in de voortgang van de leerlingen
- Theorie in een boek
- Digitaal toetsen afnemen
- Beloningssysteem voor de leerlingen
Geïnteresseerd? Kijk op
www.wisadapt.nl of vraag een demoaccount aan door te mailen naar info@WisAdapt.nl.
|
Webinar: Wiskunde in de echte wereld
Ontdek tijdens dit webinar op donderdag 18 april de inspirerende toepassingen van wiskunde buiten het klaslokaal!
Wiskundekoppel Fréderique Kool en Jason Zijlstra van Mathness.nl nemen u mee. En laten zien waarom u dit moet delen met uw leerlingen.
|
|
|
Nieuwe 13e editie voor vmbo bovenbouw
Werkt u in de vmbo bovenbouw met Getal & Ruimte of Moderne Wiskunde? Dan kunt u vanaf komend schooljaar met de nieuwe 13e editie werken.
Vraag nu vast een gratis beoordelingspakket aan en u bent optimaal voorbereid.
|
|
|
|
|