nummer 929, 16 april 2023
Dit nummer wordt gestuurd naar ongeveer 4850 adressen.
|
De WiskundE-brief is een digitale nieuwsbrief, gericht op wiskundedocenten in het voortgezet onderwijs,
met als doel om een snelle onderlinge uitwisseling van informatie en
meningen mogelijk te maken. De brief verschijnt buiten de schoolvakanties minstens
één keer per twee weken. Het abonnement is gratis.
Uw bijdragen aan de WiskundE-brief zijn welkom op het e-mailadres
van de redactie. Op de website van de WiskundE-brief
kunt u zich abonneren, vindt u alle voorwaarden en advertentietarieven en kunt u oude nummers nalezen.
|
Artikelen en bijdragen | | |
Verschenen | | |
Vacatures in het onderwijs | | |
Advertenties | | |
Meer (en jongere) wiskundeleraren
Het aantal wiskundeleraren in het voortgezet onderwijs was de afgelopen jaren behoorlijk teruggelopen.
De jongste cijfers laten echter opeens een lichte stijging zien.
Een trendbreuk?
Het beeld leek een jaar geleden duidelijk, een gestage afname van het aantal mannelijke wiskundeleraren en een lichte stijging bij hun vrouwelijke collega's,
zodat de aantallen steeds meer naar elkaar toe groeien (zie WiskundE-brief 906).
De gegevens van het vorige schooljaar, om precies te zijn per 1 oktober 2021, zijn daarom verrassend.
Het aantal wiskundedocenten in het voortgezet onderwijs, zowel mannelijk als vrouwelijk, is ineens gestegen.
Hieronder is dat in beeld gebracht.
Meer wiskunde-uren
Het aantal wiskundedocenten daalde het vorige decennium met bijna 2% per jaar, maar lag vorig schooljaar ineens ruim 2% hoger dan het jaar daarvoor.
Daarmee kwam het aantal wiskundedocenten weer op het niveau van 2018/19.
De stijging van het aantal wiskunde- uren was nog sterker: 3%.
Het aantal lesuren per wiskundedocent is dan ook weer gestegen.
Mannen geven, nog steeds, gemiddeld meer lessen dan vrouwen.
Daarom zien we bij het aantal gegeven lesuren een wat onevenwichtiger beeld dan bij de aantallen docenten.
Vorig schooljaar was bijna 46% van de wiskundedocenten vrouw, maar ze verzorgden niet meer dan 43% van het aantal lesuren.
De verdeling is de laatste jaren wel een stuk bijgetrokken.
Negen jaar geleden was dat nog slechts 34%.
Hieronder is een en ander grafisch weergegeven.
Steeds jonger
Ondanks de toename van de groep 65+ daalt de gemiddelde leeftijd van de wiskundeleraren in het voortgezet onderwijs gestaag.
Het vorig schooljaar bedroeg deze naar schatting 44,1 jaar.
Vier jaar eerder was dat nog 45,2 jaar.
De meerderheid van de wiskundedocenten was op de peildatum jonger dan 45, en bijna 30% zelfs jonger dan 35 jaar.
Hieronder ziet u de leeftijdsverdeling per 1 oktober 2021.
gk
-----------
Dit artikel is gebaseerd op gegevens van de
Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) van het Ministerie van Onderwijs,
Cultuur en Wetenschappen.
|
Van Hiele: niveaus van wiskundig denken
Bert Zwaneveld geeft op dinsdag 9 mei een lezing en workshop over de niveautheorie die ontwikkeld is door Van Hiele.
Pierre van Hiele en zijn vrouw Dieke van Hiele-Geldof, beide wiskundeleraar, promoveerden in 1957 onmiddellijk na elkaar aan de Universiteit van Utrecht op een wiskunde-didactisch onderwerp.
De titel van Pierres proefschrift is De problematiek van het inzicht, gedemonstreerd aan het inzicht van schoolkinderen in de meetkundeleerstof en
van Diekes proefschrift De didaktiek van de meetkunde in de eerste klas van het V.H.M.O.
Pierres proefschrift bevat in essentie zijn niveautheorie.
Hierin spelen de lesobservaties die zijn vrouw voor haar proefschrift deed, een belangrijke rol.
In een artikel in Paedagogische Studiën had Van Hiele die theorie al twee jaar eerder beschreven.
Pas nadat op een internationale conferentie een Australische collega het belang van Van Hieles ideeën had verwoord in termen van een wetenschappelijke theorie, erkende Pierre dat hij iets had ontwikkeld en gevalideerd dat als een zelfstandige theorie kan worden beschouwd.
De theorie bestaat uit de volgende niveaus:
- Niveau 0 (grondniveau): de leerlingen ontwikkelen een idee over waar het over zal gaan
- Niveau 1 (visuele niveau): de leerlingen leren de eigenschappen van het object of de objecten van het nieuwe terrein
- Niveau 2 (beschrijvende niveau niveau): de structuur die op niveau 1 is ontwikkeld, is onderwerp van studie
- Niveau 3 (theoretische niveau): de leerlingen abstraheren de redeneringen van niveau 2 en focussen op de logische structuur
- Niveau 4 (theoretisch-deductieve niveau): de nadruk ligt op speciale aspecten van het redeneren op niveau 3
Geen van de niveaus mag worden overgeslagen.
De sessie op 9 mei heeft drie onderdelen:
- Voor de pauze een presentatie: Van Hiele: leven en werk, waaronder de niveautheorie.
- Na de pauze ontwerpen groepjes deelnemers (globaal) een of meer lessen voor de start van een voor de leerlingen nieuw wiskundig onderwerp.
In het ontwerp speelt de niveautheorie een expliciete rol.
Iedere groep kiest zelf een onderwerp.
Dit wordt afgerond met een plenaire nabespreking.
- Tot slot wordt aandacht besteed aan de niveautheorie in de Nederlandse wiskundelerarenopleidingen: resultaten van een klein onderzoekje.
Praktische informatie
De bijeenkomst vindt plaats op dinsdag 9 mei 2023 van 17.00 - 20.00 uur op de UvA.
De locatie is lokaal REC A2.10 in gebouw A op het Roeterseiland, Nieuwe Achtergracht 166 1018WV Amsterdam..
Meer informatie vindt u hier.
Hartelijke groet en hopelijk tot de 9e,
Sharon Calor
|
Nascholingsdag: hyperbolische meetkunde
Op vrijdag 2 juni 2023 wordt de (jaarlijkse) nascholingsdag voor wiskundedocenten in weer georganiseerd. Dit keer niet in Leiden, maar in Rotterdam.
U kunt dan een hele dag onder enthousiaste begeleiding heerlijk met wiskunde bezig zijn, zoals al ruim 20 jaar traditie is.
In WiskundE-brief 861 werden we uitgenodigd door Hans Finkelnberg voor de nascholingsdag over de hyperbolische meetkunde op 27 maart 2020.
Zoals bekend is deze dag toen niet doorgegaan.
Inmiddels heeft de universiteit besloten deze dag niet meer te organiseren.
Gezien de belangstelling in het verleden, heb ik de stoute schoenen aangetrokken en de organisatie ter hand genomen.
Ik heb Hans Finkelnberg ondanks zijn drukke werkzaamheden bereid gevonden mee te werken.
Uitnodiging
De nascholingsdag voor wiskundedocenten vindt plaats op
Melanchthon Schiebroek, Van Bijnkershoekweg 97, 3052 PB Rotterdam.
Natuurlijk is iedereen van harte welkom, maar met name de wat minder ervaren docenten nodig ik nadrukkelijk uit om deel te nemen.
U kunt deze link gebruiken voor aanmelding.
Als uw school een bevestiging voor de nascholing eist, kunt u Hans Finkelnberg mailen.
Mocht eventuele lesuitval een onoverkomelijk probleem voor uw schoolleiding vormen, dan kunt u zonodig Hans Finkelnberg mailen voor assistentie bij onderbouwing van het belang van deze dag bij uw schoolleiding.
Voor alle andere vragen kunt u mij mailen.
Iedereen die ik sprak, was bereid een kleine bijdrage te leveren voor de lunch en kaas/borrel aan het eind van de dag. Bij de aanmelding zal ik dus vragen om een vrijwillige bijdrage van 20 euro (tikkie).
Ik zal uw persoonsgegevens alleen voor deze dag gebruiken en daarna verwijderen.
Graag tot ziens op 2 juni 2023.
Ik hoop van harte dat we er weer, zoals van ouds, een mooie dag van gaan maken.
Mede namens Dr. Hans Finkelnberg ( hfinkeln@math.leidenuniv.nl),
Herman Zechiel ( hzechiel@melanchthon.nl),
Melanchthon Schiebroek
|
Onderwijs meets onderzoek
Wat kunnen wiskundeonderwijs en onderwijsonderzoek voor elkaar betekenen? Op vrijdag 29 september 2023 organiseren de NVvW, het Freudenthal Instituut en SLO de vijfde conferentie 'Onderwijs meets onderzoek' waarbij deze vraag centraal staat.
De middag staat in het teken van curriculumvernieuwing. Eerst geeft Bärbel Barzel (hoogleraar wiskundedidactiek Universität Duisburg-Essen) een inkijkje in ervaringen rondom curriculumvernieuwingen in Duitsland. De posterpresentatie vormt het bruisende hart van de conferentie. Daarna kunt u een van de drie werkgroepen bezoeken.
Opbrengsten
Voor wiskundedocenten wordt met deze conferentie duidelijker welke wetenschappelijke kennis over wiskundeonderwijs zij in hun praktijk kunnen benutten.
Onderzoekers van wiskundeonderwijs krijgen een beter beeld van de problemen in de praktijk van het wiskundeonderwijs die om een onderzoeksmatige oplossing vragen.
De conferentie vindt plaats in
Cursus- en vergadercentrum Domstad, Utrecht op vrijdag 29 september van 15:00 uur tot 19:00 uur
De kosten (inclusief maaltijd) bedragen voor NVvW-leden € 20, voor niet-leden € 35 en voor studenten aan een lerarenopleiding € 15.
Voor meer praktische informatie en aanmelding kunt u de website van de NVvW bezoeken.
|
Geschiedenis van de wiskunde op uw school
Nu na de coronastorm de rust wat is weergekeerd, is er op de scholen wellicht weer ruimte om een lezing of een masterclass over de geschiedenis van de wiskunde te organiseren.
Aandacht voor het ontstaan van de wiskunde kan bijdragen aan het interessant maken van de wiskundeles en mogelijk ook aan de belangstelling voor N-profielen.
In beginsel zijn er drie varianten:
- De klassieke oudheid tot 500 na Christus
- Van de vroege middeleeuwen tot de Verlichting
- De 19e en 20e eeuw
Mengvormen zijn ook mogelijk.
De presentaties zijn - op reiskosten na - kosteloos en worden verzorgd door Roel Van Asselt, oud-wiskundedocent en hbo-lector.
Voor meer informatie kunt u mailen naar r.v.asselt@ziggo.nl.
|
Lesmateriaal over toepassingen van wiskunde
Er zijn ontzettend veel interessante verhalen over de toepassingen van wiskunde in het bedrijfsleven en de maatschappij.
Maar hoe krijg je die levendig in het klaslokaal?
Het Platform Wiskunde Nederland heeft hiervoor lesmateriaal ontwikkeld.
Hoe kan bijvoorbeeld een wiskundeles over de exponentiële formule levendiger worden gemaakt?
De leraar kan een video van 4 minuten klassikaal afspelen en daarna leerlingen enkele opgaven laten maken die aansluiten bij de video.
De opgaven kunnen enkele opgaven uit de methode vervangen.
Het lesmateriaal is naar eigen inzicht, klas en lessituatie aan te passen.
Het is zowel in pdf als in Word te downloaden.
Eerder publiceerde PWN al het boek Succesformules en zes video's voor vmbo, havo en vwo, die aansluiten bij de examenprogramma's.
Deze video's zijn opgenomen bij KLM, HEMA, ING, Eneco, Kompas en het St. Antonius Ziekenhuis.
Het lesmateriaal, de video's en het boek zijn hier te vinden.
|
De aprilveiling van het WwF loopt tot 30 april
In het weekend waarop de meivakantie begint, eindigt de aprilveiling van het Wereldwiskunde Fonds (WwF).
U heeft dan dus even mooi de tijd om de veiling website te bezoeken en mee te bieden op het fraaie aanbod.
Veel binnen- en buitenlandse studieboeken, boeken over de geschiedenis van de wiskunde en over didactiek zijn nog voor scherpe prijzen op de veiling te vinden.
Handig bieden
Wacht niet tot het laatste moment met bieden.
U kunt ook nu al voor uw favoriete boeken een maximumbod uitbrengen.
Uw bod wordt dan, als iemand een hoger bod doet dan u heeft gedaan, automatisch in kleine stapjes verhoogd tot aan het maximum dat u heeft opgegeven.
Volg deze link voor nadere uitleg.
De veiling eindigt op zondag 30 april 2023.
Op deze dag lopen verschillende boeken op verschillende tijdstippen ten einde.
Als u erg gebrand bent op een bepaald boek, houd dan de eindtijd scherp in de gaten.
Als binnen vijf minuten voor het einde van de veiling nog een bod geplaatst wordt, zal de veiling automatisch met vijf minuten verlengd worden.
Hierdoor hebben alle bieders de mogelijkheid om nog te reageren op dit late bod.
We rekenen weer op een mooie opbrengst.
Deze opbrengst wordt geheel besteed aan projecten ten bate van het wiskundeonderwijs in ontwikkelingslanden.
Veel plezier met het bieden op onze aprilveiling.
Jos Remijn ( wereldwiskundeboeken@nvvw.nl),
veilingmeester WwF
|
Uitslag tweede ronde wiskundeolympiade bekend
Op vrijdag 10 maart werd de tweede ronde van de Wiskunde Olympiade op 12 universiteiten gehouden.
Geen enkele deelnemer wist alle opgaven foutloos op te lossen.
Een uitzonderlijke prestatie is neergezet door een leerling uit de tweede klas, die de hoogste score van het hele deelnemersveld heeft behaald.
De volgende leerlingen gaan door naar de finale, die op vrijdag 15 september in Eindhoven zal plaatsvinden: de 39 onderbouwleerlingen met 13 punten of meer, de 43 vierdeklassers met 16 punten of meer en de 37 vijfdeklassers met 23 punten of meer.
Als uw leerlingen hebben meegedaan aan de tweede ronde, kunt u via de wedstrijdsite de scores van uw leerlingen zien en tevens wie er door is naar de finale.
Alle deelnemers hebben rond 13 april een brief met hun persoonlijke uitslag ontvangen.
De finalisten ontvangen bovendien een uitnodiging om deel te nemen aan een aantal trainingsmiddagen op de universiteit, zodat ze zich optimaal kunnen voorbereiden op de finale.
Er waren 937 leerlingen uitgenodigd op grond van hun score in de eerste ronde.
Ook hadden 10 leerlingen een wildcard ontvangen.
Uiteindelijk deden er 875 leerlingen daadwerkelijk mee aan de tweede ronde.
Inmiddels is ook de datum van de eerste ronde volgend jaar bekend, om alvast in uw agenda te noteren: 22 januari t/m 2 februari 2024.
U kunt met uw school zelf binnen deze periode de meest geschikte dag uitkiezen waarop de eerste ronde wordt afgenomen.
Namens de Stichting Nederlandse Wiskunde Olympiade,
Melanie Steentjes ( melanie@wiskundeolympiade.nl)
|
Verschenen
In deze rubriek besteden we aandacht aan nieuwe publicaties en software op het gebied van wiskunde en wiskundeonderwijs.
Uw inzendingen zijn welkom maar de redactie beslist uiteindelijk of en hoe een bijdrage geplaatst wordt.
Zebra 66: Islamitische Meetkundige Patronen
Auteur: | Goossen Karssenberg |
Uitgeverij: | Epsilon Uitgaven |
Aantal pagina's: | 72 |
ISBN: | 978-9-05-04119-7 |
Prijs: | € 10,= |
De meetkundige patronen die u op moskeeën, op tombes maar ook in heilige boeken uit islamitische culturen tegenkomt, zijn met veel vernuft ontworpen.
Hoe zouden ze dat destijds hebben aangepakt?
Dat zullen we nooit precies weten.
Maar als u zich door deze Zebra laat verleiden om zelf analyses, reconstructies en eigen ontwerpen van zulke patronen te maken,
krijgt u wel een goed beeld van hoe men dit eeuwen geleden zou kunnen hebben gedaan.
De geofractor, een speciaal voor dit doel ontworpen instrument dat past in deze ontwerptraditie, helpt u hierbij.
Een uniek Perzisch handschrift vormt een leidraad bij dit avontuur.
En dat avontuur levert ook nog eens door uzelf gemaakte tekeningen van mozaïeken op van een schoonheid waarvan u versteld zult staan.
Laat u verrassen en ga aan de slag, gewapend met passer, liniaal en geofractor!
'Islamitische Meetkundige Patronen' is vooral bedoeld voor leerlingen in de bovenbouw havo/vwo.
|
Vacatures in het onderwijs
Het plaatsen van vacaturemeldingen voor docenten wiskunde en rekenen is
gratis voor niet-particuliere instellingen voor voortgezet en hoger onderwijs.
Voor de voorwaarden: zie www.wiskundebrief.nl.
Vacatures in Bilthoven
De Werkplaats Kindergemeenschap, een school voor mavo, havo, atheneum en gymnasium opgericht door Kees Boeke, zoekt voor het nieuwe schooljaar collegas wiskunde.
De Werkplaats is een zeer geliefde school bij kinderen, ouders en medewerkers.
Werk met ons mee op de Werkplaats en kijk op onze website.
|
|
|
Vacature wiskunde A/C VAVO in Den Haag
Bij de VAVO Haaglanden in den Haag hebben we een vacature voor wiskunde A/C met een omvang van 0,5 fte.
Wij zijn op zoek naar een leuke spontane collega voor het vak Wiskunde A, die ook kennis heeft van Wiskunde C.
De lessen worden gegeven aan Havo 4, Havo 5 en Vwo 6 klassen.
Voel u vrij en reageer. We zien uw sollicitatie graag tegemoet.
U kunt tot en met 8 mei reageren.
Meer informatie kunt u hier vinden.
|
Vacatures in Noord-Holland
Bij Vonk werken betekent verbinding, autonomie en vertrouwen.
U krijgt goede ondersteuning en een omgeving waar u zichzelf verder kunt ontwikkelen, geïnspireerd raakt en anderen motiveert.
Wij zoeken wiskunde docenten voor verschillende vestigingen:
Bent u die docent waar leerlingen later nog met veel plezier aan terugdenken?
Dan ontvangen wij graag uw sollicitatie.
U vindt de vacatures op onze website.
|
Advertenties
KERN Wiskunde TTO onderbouw compleet
Vanaf komend schooljaar kunt u in de hele onderbouw havo/vwo werken met KERN Wiskunde English edition.
Voor leerjaar 1 en 2 zijn de Engelstalige leerboeken havo/vwo beschikbaar en voor leerjaar 3 zijn er aparte boeken voor 3 havo en voor
3 vwo.
Bestel ze hier.
|
|
|
Bestuur een drone met Texas Instruments grafische rekenmachines!
Een programma in Python schrijven en daarmee een Tello drone aansturen: dat kan met de grafische rekenmachines van Texas Instruments!
Wij hebben gezien dat leerlingen er vol plezier mee aan de slag gaan.
Met het programmeren van de drone doen ze nuttige vaardigheden op en zetten ze wiskunde letterlijk in beweging.
Misschien een mooie activiteit voor een projectweek?
U kunt daarvoor gratis lesmateriaal downloaden dat het programmeren van de drone stap voor stap uitlegt.
Lees hier alles over de activiteit.
|
|
|
|
|