nummer 916, 2 oktober 2022

Dit nummer wordt ge­stuurd naar onge­veer 4800 adres­sen.

De Wiskun­dE-brief is een digita­le nieuws­brief, gericht op wiskun­dedocen­ten in het voortge­zet onder­wijs, met als doel om een snelle onder­lin­ge uitwis­se­ling van informa­tie en menin­gen moge­lijk te maken. De brief ver­schijnt buiten de school­vakan­ties min­stens één keer per twee weken. Het abonne­ment is gratis.
Uw bijdra­gen aan de Wiskun­dE-brief zijn welkom op het e-maila­dres van de redac­tie. Op de website van de Wiskun­dE-brief kunt u zich abonne­ren, vindt u alle voor­waar­den en adver­tentie­tarie­ven en kunt u oude nummers nalezen.
Artikelen en bijdragen
Vacatures in het onderwijs
Advertenties

 

Veel onvoldoendes bij CE wiskunde

Bij het laatste cen­traal examen zijn bij wiskun­de behoor­lijk wat onvol­doen­des geval­len, ondanks de soms genereu­ze N-termen. De hoogste percen­ta­ges zien we op het vmbo, waar wiskun­de geen kernvak is. Hier mocht het eindcij­fer ge­schrapt worden.
Afgelo­pen woens­dag is -einde­lijk- het examen­ver­slag 2022 gepubli­ceerd. In feite gaat het om een aantal publica­ties en deels interac­tie­ve applica­ties, waaruit per vak aller­lei informa­tie te verga­ren is. Sommige belang­rij­ke cijfers, zoals gemid­del­de scores en cijfers, waren al eerder gepubli­ceerd (zie ook WiskundE-brief 913). Maar voor informa­tie over de sprei­ding van de resulta­ten was het toch echt wachten op het examen­ver­slag. Het percen­ta­ge onvol­doen­des wordt mede bepaald door de N-termen*. Die waren dit jaar wederom wat hoger dan gebrui­ke­lijk. Deson­danks zien we bij veel wiskun­devak­ken rela­tief veel onvol­doen­des. De ontwik­ke­ling die we vorig jaar signa­leer­den (zie WiskundE-brief 895) lijkt zich voort te zetten.
Vooral vmbo zorge­lijk
De hoogste percen­ta­ges onvol­doen­des zien we bij vmbo basis (bb) en vooral bij vmbo kader (kb). De centra­le examens wiskun­de worden daar bijna uitslui­tend digi­taal afgeno­men, ge­spreid over een langere periode. Er zijn maar liefst 9 versies, ieder met zijn eigen N-term. De percen­ta­ges onvol­doen­de lagen bij vmbo basis tussen 36 en 40 en bij vmbo kader tussen 47 en 55. In 2021 lagen de percen­ta­ges iets lager, tussen 18 en 23 bij basis, en tussen 40 en 47 bij kader. Er worden ook nog steeds schrif­telij­ke examens afgeno­men, maar dat betreft slechts enkele tiental­len leerlin­gen.
Bij de andere onder­wijsty­pen gaat het steeds om de resulta­ten van het eerste tijdvak van het cen­traal schrif­te­lijk eindexa­men. Hier sprin­gen havo wiskun­de B en de 'mavo' (vmbo theore­ti­sche en gemeng­de leerweg, gt) eruit, met rond de 35% onvol­doen­de. Het havo wiskun­de B-examen werd door de docen­ten voor het tweede achter­eenvol­gen­de jaar als matig beoor­deeld met een gemid­deld cijfer van 5,8 en vorig jaar 5,5. Bij het vmbo gt-examen is de waarde­ring een stuk hoger: 6,5 dit jaar en 6,8 vorig jaar. Van de digita­le vmbo-examens zijn (mij) geen beoorde­lin­gen bekend.
Perfec­te score
Aan de andere kant van het spec­trum zien we leerlin­gen die de perfec­te score halen op het cen­traal examen. Bij vmbo gt waren dat er 18, bij havo wiskun­de B vier en bij vwo wiskun­de B 35. Dit wijkt weinig af van de van de cijfers van de laatste jaren, met een uitzon­de­ring. In 2016 waren er nog 174 leerlin­gen die het vwo wiskun­de B cen­traal fout­loos maakten.
Vooral bij wiskun­de B (vwo) zie je al jaren dat de cijfers van het cen­traal schrif­te­lijk een hoge sprei­ding verto­nen. Ener­zijds maken behoor­lijk wat leerlin­gen het examen slecht en ander­zijds scoort een aanzien­lij­ke groep leerlin­gen (heel) goed. Bij wiskun­de A is de sprei­ding veel kleiner. Opmerke­lijk is dat de laatste twee jaar de stan­daardaf­wij­king bij het wiskun­de-examen vmbo gt ook hoog is, dit jaar met 1,60 zelfs iets hoger dan bij wiskun­de B vwo. In beeld ge­bracht ziet dat er zo uit:
cijfer­verde­ling vmbo gt wiskun­de 2022
Opmerke­lijk is het aantal zeer lage cijfers, dat zal zeker met de duimre­ge­ling te maken hebben. Bij wiskun­de B vwo is de sprei­ding bijna gelijk (sd=1,59), maar zijn er veel minder zeer lage cijfers en meer zeer hoge.
cijfer­verde­ling vwo wiskun­de b 2022
gk
-----------------------------------------------
* De N-termen voor de schrif­telij­ke eindexa­mens zijn snel op te zoeken via www.ntermen.nl/

 

Havo wiskunde B, wat gaat er mis?

 
Graag wil ik reage­ren op het artikel in WiskundE-brief 915 waarin voor havo wiskun­de B zorgen worden uitge­spro­ken. Die zorgen gaan over de dalende trend in de belang­stel­ling voor dit vak en over de scores bij de examens.
Eerlijk gezegd was ik er na het derde tijdvak havo wiskun­de B even hele­maal klaar mee. Wat een frustra­tie. Een moei­lijk examen met een aantal vreemde vragen. Kansar­me leerlin­gen die bij dit examen kans­loos werden, terwijl ik ze geadvi­seerd had het derde tijdvak te doen vanwege de langere voorbe­rei­dings­tijd en de extra moge­lijkhe­den voor onder­steu­ning. Deze frustra­tie was voor mij niet nieuw.
Strijd
Al langer, ook al voor Corona, loop ik er tegen­aan dat het aanle­ren van wiskun­de B in havo 4 en 5 – ondanks jaren­lan­ge erva­ring - een hele strijd is. Een strijd om leerlin­gen te motive­ren, op niveau te brengen, door een grote hoeveel­heid stof met een hoge kennis­dicht­heid te slepen en te laten slagen. Cijfers laten zien dat steeds minder leerlin­gen op de havo een NT-profiel kiezen en dat de scores op het examen dalen. De techni­sche HBO-oplei­din­gen verei­sen intus­sen 'gewoon' wiskun­de A. Uit interna­tio­naal onder­zoek is al eerder geble­ken dat in Neder­land leerlin­gen weinig plezier aan wiskun­de beleven. En juist dat plezier is wat leerlin­gen die op de havo wiskun­de B hebben gekozen goed kunnen gebrui­ken.
Vragen
Wat gaat er mis met het vak wiskun­de B op de havo? Is het program­ma te zwaar? Of te omvang­rijk? Hebben de school­boe­ken de eindter­men wel goed ver­taald? Past dat nog bij de leer­ling van deze tijd? Ligt het aan de leerlin­gen? Of aan de docen­ten? En wat gaat er mis met de examens havo wiskun­de B? Zijn ze slecht voor­spel­baar? Staan de vragen te ver van het werk in de klas af? En hoe zit het met de scores en de N-termen?
Oproep
Ik ben heel be­nieuwd wat de ervarin­gen van andere docen­ten zijn. Daarom wil ik een onder­zoek doen door middel van een enquête. Ik wil name­lijk de mening over bepaal­de stellin­gen peilen. Heeft u zelf een mening en wilt u die als een stel­ling formule­ren - posi­tief dan wel nega­tief ver­woord-, dan zou ik het fijn vinden om die toege­stuurd te krijgen. Te zijner tijd kunnen we een oproep in de wiskun­dE-brief plaat­sen. Uiter­aard zijn ook andere reac­ties welkom.
Theo Nijboer, Leeuwar­der Lyceum, (tnij­boer@ovofn.nl)

 

Terug naar klassikaal frontale lessen bij wiskunde?

 
In WiskundE-brief 915 werd aan­dacht besteed aan de zorge­lij­ke ontwik­ke­ling bij de CE's wiskun­de. Ook ik zie dat leerlin­gen in het voortge­zet onder­wijs steeds meer moeite hebben met wiskun­de. Ik vrees dat dat samen­hangt met de vorm van begelei­ding die leerlin­gen krijgen.
Geluk­kig kan op de havo en in het vmbo een deel van de leerlin­gen zitten­blij­ven voorko­men door uitein­de­lijk een pakket te kiezen zonder wiskun­de. Al in een vroeg­tij­dig stadium wordt hierop door de school geanti­ci­peerd. In het laatste wiskun­de­jaar telt bij zwakke leerlin­gen het wiskun­decij­fer niet meer mee of vervalt de ver­plich­ting het vak nog te volgen.
Steeds meer scholen bieden tegen­woor­dig flex-uren met begelei­ding en onder­steu­ning. De coachen­de rol van de docent ver­liest zijn kracht doordat leerlin­gen zelf verant­woorde­lijk zijn voor hun eigen leren. Vanwege achter­stan­den in hun plan­ning zijn veel leerlin­gen bezig met alles behalve wiskun­de of met een inheren­te herkan­sing.
Mijn plezier in wiskun­de doceren ben ik na de corona­tijd defini­tief verlo­ren. Het kennis­ni­veau loopt ver achter bij mijn verwach­ting. Als er al opgaven worden gemaakt, veelal in een vrijwel onlees­baar hand­schrift, dan ont­breekt vaak de oplos­sings­strate­gie. Grove taalfou­ten zijn eerder regel dan uitzon­de­ring. Bij het fysiek begelei­den van leerlin­gen consta­teer ik dat ook handig­heid in het gebruik van de rekenma­chi­ne ont­breekt.
Wordt het niet tijd voor diffe­rentia­tie tussen de vakken uit de lessen­ta­bel, waarbij onder meer wiskun­de weer 'gewoon' conti­nue klassi­kaal fron­taal wordt gegeven? Laat ieder­een op hetzelf­de moment werken aan de dezelf­de opgaven. Goede leerlin­gen vinden vanzelf hun weg om zelf­stan­dig verder te werken of zwakke leerlin­gen te begelei­den.
Ooit kreeg ik halver­we­ge het school­jaar verwaar­loos­de havo 4 klassen met een enorme leerach­ter­stand bij wiskun­de. Om ouders tege­moet te komen werden leerlin­gen toch bevor­derd naar havo 5. Veel leerlin­gen nam ik in havo 5 weer onder mijn hoede. Het gemid­del­de van een 7 bij het CE van wiskun­de B was een échte belo­ning. Helaas paste de door mij gehan­teer­de werk­vorm niet binnen de visie van de school.
Con­creet ben ik op zoek naar ervarin­gen van docen­ten op scholen waar wiskun­de daadwer­ke­lijk klassi­kaal fron­taal wordt gegeven, terwijl leerlin­gen bij andere vakken wél hun eigen verant­woorde­lijk­heid mogen nemen bij het leren.
Paul Beckers, Beckers.paul@hotmail.com

 

Waarom scoren meisjes slechter op het CE?

Presta­tiever­schil­len tussen jongens en meisjes hebben veel te maken met ver­schil­len in taakge­richt­heid en faal­angst. Het is van belang niet alleen naar de cijfers voor het cen­traal examen te kijken. De school­examen­resulta­ten zijn min­stens zo belang­rijk, en daar scoren meisjes vaak beter, ook bij wiskun­de.
In WiskundE-brief 915 werd aan­dacht besteed aan de zorge­lij­ke ontwik­ke­ling bij de CE's wiskun­de, vooral bij de meisjes. Aan het eind van dat artikel wordt de vraag gesteld of de slechte­­re scores bij meisjes bij het laatste examen een inci­­dent zijn of dat er echt onder­­liggen­­de oorza­­ken zijn.
In een vorig jaar gepubli­ceer­de studie gaan Marion van Bredero­de en Martijn Meeter uitge­breid in op de ver­schil­len tussen meisjes en jongens bij het cen­traal eindexa­men en bij de school­exa­mens. Wat blijkt: in de periode 2010-2018 scoor­den de meisjes rela­tief goed op de school­exa­mens en rela­tief slecht op op het cen­traal examen. Bij de jongens was dat juist anders­om. Kijken we bijvoor­beeld naar wiskun­de B op de havo dan zien we dat de meisjes bij het school­exa­men gemid­del­de 0,2 punt hoger scoor­den dan de jongens. En bij het CE scoor­den ze juist 0,2 punt lager. Een derge­lijk patroon zien we overal, zij het op het vmbo met een kleine varia­tie: daar scoren de meisjes bij het SE iets lager dan de jongens en bij het CE een stuk lager.
Het Cen­traal Examen wordt vaak hoger aange­sla­gen dan het school­exa­men. Echter, uit onder­zoek blijkt dat school­examen­cij­fers een betere voor­spel­ler zijn van studie­suc­ces. Dat is niet zo verwon­der­lijk, want de school­examen­cij­fers zijn het resul­taat van een reeks toetsen, ver­deeld over meerde­re jaren, terwijl het cijfer voor het cen­traal examen meer een moment­opna­me is.
Als mogelij­ke verkla­ring voor de wat tegen­vallen­de cijfers voor meisjes bij het CE noemen de auteurs stress:
"Een cen­traal examen is een stres­sor, en het helpt om daar­voor niet te zenuw­ach­tig of onzeker te zijn. Jongens hebben mis­schien meer vertrou­wen in het eigen kunnen (net als leerlin­gen uit bevoor­rech­te groepen) en krijgen dit vertrou­wen moge­lijk ook meer van hun ouders, docen­ten en vrien­den mee. Analy­ses van antwoor­den op vragen­lijs­ten bij PISA-toetsen geven verder aan dat meisjes zich over het alge­meen meer zorgen maken over falen dan jongens, ook wanneer meisjes hogere scores hebben dan jongens."
Dit sluit ook aan bij wat mijn eigen ervarin­gen zijn. Meisjes zijn in het alge­meen wat serieu­zer, willen het graag goed doen en zijn (dus) ook meer vatbaar voor faal­angst. Jongens zijn gemid­deld wat noncha­lan­ter en hebben dan ook minder vaak last van faal­angst. Daar­naast kunnen ze beter pieken, zeker als het echt nodig is! Zo gamen vooral jongens. Ze gaan een korte tijd ergens voor en worden beloond.
Ik heb mij er op onze school een aantal jaren geleden enigs­zins in ver­diept. Daarbij kwam ik tot de volgen­de algeme­ne beelden:
  • Jongens zijn meer dan meisjes competi­tief/presta­tiege­richt inge­steld. Jongens kunnen zich daar­door, wanneer het echt moet, goed focus­sen en beter preste­ren.
  • Er is in die examen­perio­de niet echt een plan­ning nodig. De examen­perio­de is over­zichte­lijk en vrij kort. Dat is anders dan de lange perio­den in het gewone school­jaar. Dat werkt bij het CE in het voor­deel van de jongens.
  • Het examen is een gewel­dig eind­doel: daarna een volgen­de oplei­ding! Wat een excen­trie­ke motiva­tie!
  • Jongens preste­ren beter onder tijds­druk.
  • Meisjes blijken meer last te hebben van faal­angst en onzeker­heid dan jongens. Als meisjes denken dat een op­dracht te moei­lijk voor hen is, zijn ze eerder dan jongens geneigd het op te geven.
Jaap Siertse­ma, Greijda­nus Harden­berg

 

Regels gebruik GR op CE

 
Onlangs versche­nen de vakspe­cifie­ke medede­lin­gen, als onder­deel van de jaar­lijk­se Septem­bermede­de­ling van het CvTE. Daarin staat uitdruk­ke­lijk vermeld dat (pas) in maart bekend wordt met welke softwa­re de grafi­sche rekenma­chi­ne op het eindexa­men (vanaf mei) ge­bruikt mag worden.
Over de examen­stand wordt het volgen­de gezegd:
"Tijdens het centra­le examen (...) dient de grafi­sche rekenma­chi­ne te zijn geblok­keerd door de juiste Neder­land­se examen­stand, die in maart vooraf­gaand aan het examen gepubli­ceerd wordt. Bij het vast­stel­len van een procedu­re voor het instel­len van de examen­stand én de contro­le daarvan, zal de school reke­ning moeten houden met de werking van de machine(s) die op school ge­bruikt wordt/worden."
Voor informa­tie over het instel­len van de examen­stand wordt verwe­zen naar de web­sites van de betref­fen­de fabri­kan­ten:
Van belang is ook de versie van het bestu­rings­sys­teem:
"Het is altijd moge­lijk dat geduren­de het jaar proble­men met een bepaal­de machine worden gesigna­leerd die in een nieuwe examen­stand of een nieuw opera­ting system worden opge­lost. Om die reden is het aan te raden om voor het examen het meest recente opera­ting system of de meest recente examen­stand te instal­le­ren. Voor alle typen grafi­sche rekenma­chi­nes geldt dat de machine voor­zien is van de minima­le OS of firm­warever­sie die in maart vooraf­gaand aan het cen­traal examen voor de betref­fen­de machine door het CvTE wordt gespeci­fi­ceerd."
Opval­lend is dat in boven­staan­de alinea eerst wordt gezegd dat het aan te raden is de meest recente versie te instal­le­ren, terwijl verder­op sprake is van een ver­plich­ting om mini­maal de versie die in maart wordt gespeci­fi­ceerd te gebrui­ken. Dat is, zo blijkt, niet altijd de de meest recente versie.
Naar aanlei­ding van protes­ten uit het land, heeft het CvTE intus­sen toege­zegd om er naar te streven om al in januari bekend te maken te maken welke versie (mini­maal) wordt geëist voor het examen in mei.
gk

 

Vakoverstijgend rekenen

 
Afgelo­pen school­jaar is door drie Utrecht­se scholen lesmate­ri­aal ontwik­keld voor Vakover­stij­gend Rekenen. Het materi­aal is bedoeld voor leerlin­gen van leer­jaar 3 bij de vakken wiskun­de, natuur­kun­de en econo­mie. Het materi­aal bestaat uit een leerlin­genbun­del, een presen­ta­tie, video's, digita­le opgaven, quizzen en een docen­tenhand­lei­ding.
Een belang­rijk pro­bleem bij rekenen is dat elk vak zijn eigen tradi­ties kent. Zo gebrui­ken basis­scho­len voor het rekenen met procen­ten een andere aanpak dan de meeste wiskun­deboe­ken. Ook econo­mie en natuur­kun­de hebben hier­voor ieder hun eigen aanpak. Met een paar eenvou­di­ge afspra­ken kan de kwali­teit van het rekenon­der­wijs een flinke sprong maken. Een sprong die zo groot is dat het effect zicht­baar is in de examen­resulta­ten.
Vakover­stij­gend Rekenen blijkt echt ver­schil te maken. Leerlin­gen die weer plezier krijgen in rekenen, enthou­sias­te docen­ten en betere resulta­ten. Dat komt doordat gekozen is voor een eenvou­di­ge en over­zichte­lij­ke aanpak.
Ook op uw shool?
Scholen die gebruik willen maken van Vakover­stij­gend Rekenen kunnen daarbij onder­steu­ning krijgen van profes­sio­nals. Die onder­steu­ning bestaat uit een kennis­makings­bijeen­komst, een trai­ning voor docen­ten en het vast­stel­len van een invoe­rings­tra­ject.
U kunt een deel van het materi­aal bekij­ken op YouTube. Meer informa­tie over het project vakover­stij­gend rekenen staat op www.vo-rekenen.nl. In Eucli­des komt binnen­kort een uitge­breid artikel over dit onder­werp. Als u vragen heeft kunt u mij berei­ken via het emaila­dres hieron­der.
Kees Hooyman (k.hooyman@boni.nl)

 

Wie wil onze redactie versterken?

 
We zijn nog steeds op zoek naar een nieuwe redac­teur. We zoeken een wiskun­dedo­cent die ener­zijds de dage­lijk­se prak­tijk van binnen­uit kent en ander­zijds belang­stel­ling heeft voor lande­lij­ke ontwik­kelin­gen en discus­sies.
De tijdsin­veste­ring is beperkt, omdat het werk en het overleg door­gaans online plaats­vin­den. De redac­tie komt normaal gespro­ken een of twee keer per jaar fysiek bij elkaar. Daarbij gaat het om team­werk, waarbij gebrek aan tijd van de een meestal goed kan worden opgevan­gen door de ander. Het werk voor de Wiskun­dE-brief is vrijwil­ligers­werk. Wel ontvan­gen de redac­tiele­den, zolang de financi­ë­le situa­tie van de stich­ting die de brief uit­geeft dat toelaat, jaar­lijks de maxima­le belas­ting­vrije vrijwil­ligers­vergoe­ding. De afgelo­pen jaren was dat € 1500,= per persoon.
Als u over­weegt om op dit aanbod in te gaan of meer informa­tie wilt hebben, neem dan even contact op: redac­tie@wiskun­de­brief.nl.

 

Masterclass Logica voor leerlingen Nijmegen

 
Dinsdag­mid­dag 18 oktober wordt er op de Radboud univer­si­teit Nijme­gen een Master­class Logica georga­ni­seerd. Deze master­class richt zich op boven­bouw­leerlin­gen van het vwo.
Op een eiland zijn twee typen bewo­ners: ridders en schur­ken. Ridders spreken altijd de waar­heid en schur­ken liegen altijd. Een bewoner zegt: 'Mijn zus en ik zijn allebei ridders of allebei schur­ken.' Wat voor type bewoner is de zus?
Raad­sels en meta­raad­sels
Logi­sche puzzels zijn niet alleen leuk: ze laten ook goed zien hoe men in de wiskun­de over waar­heid en onwaar­heid denkt. De wiskun­di­ge, filo­soof en illusio­nist Raymond Smully­an heeft veel van zulke logi­sche puzzels bedacht. Tijdens deze master­class gaan we onder andere in op raad­sels en meta­raad­sels, waarbij je slechts een deel van het raasel krijgt, met de informa­tie of deze wel of niet op te lossen is. Ook gaan we in op een aantal vraag­stuk­ken waarbij de oplos­sing makke­lijk lijkt, maar het bewijs toch lastig blijkt.
Zie onze site voor meer informa­tie en voor het aanmeld­formu­lier. Aan onze master­clas­ses zijn geen kosten verbon­den.
Tim van Lier

 

Wiskunde in Teams

 
Het Freuden­thal Insti­tuut organi­seert jaar­lijks drie wiskun­de-evene­men­ten voor leerlin­gen uit 3 vmbo-t/havo/vwo en uit 5/6 havo/vwo. Daarbij werken leerlin­gen een hele dag in teams van 3 of 4 aan een grote wiskun­di­ge op­dracht. Het gaat om de Wiskun­de A-lympia­de, de Wiskun­de B-dag en Onder­bouw Wiskun­de Dag/VMBO Wiskun­de Dag.
Bij deze activi­tei­ten staan vaardig­he­den als pro­bleem oplos­sen, modelle­ren, repre­sente­ren, redene­ren, argumen­te­ren en samen­wer­ken cen­traal. Een goede onder­lin­ge taakver­de­ling binnen de teams en een effec­tie­ve strate­gie zijn van groot belang. De opdrach­ten zijn zo vormge­ge­ven dat ze creati­vi­teit en een onder­zoeken­de houding bij de leerlin­gen stimule­ren. Ze zijn dan ook goed in te zetten als prakti­sche op­dracht of als wiskun­di­ge denkac­tivi­teit. Het resul­taat van de ‘wiskun­de­dag’ is een werk­stuk, en voor de onder­bouw/vmbo soms een filmpje.
De dag vindt plaats op de eigen school, op een vaste dag. U kunt zich als docent van een school opgeven. Dan krijgt u de op­dracht toege­stuurd. Als u zich opgeeft voor een (van de) evene­ment(en) is deelne­men aan de competi­tie niet ver­plicht. Wanneer u wel deel­neemt, kunt u het beste resul­taat toestu­ren naar het Freuden­thal Insti­tuut. Daarmee vallen uw leerlin­gen moge­lijk in de prijzen.
Prak­tisch
De Voorron­de Wiskun­de A-lympia­de en de Wiskun­de B-dag vinden plaats op 11 novem­ber 2022, van 9:00-16:00 uur op de eigen school. Deze is voor leerlin­gen uit klas 5 en 6 van havo of vwo. De Onder­bouw Wiskun­de Dag/VMBO Wiskun­de Dag is op 15 februa­ri 2023, van 9:00-14:00 uur, ook op de eigen school. En deze dag is voor leerlin­gen uit de derde klas van vmbo-t, havo of vwo.
Voor beide dagen wordt enige tijd van tevoren een 'netwerk­bijeen­komst' georga­ni­seerd op het Freuden­thal Insti­tuut. Dan wordt een deel van de op­dracht gezamen­lijk bekeken en bespro­ken.
Voor ieder­een die hier meer over wil weten, hebben we een online vragen­uur­tje op vrijdag 7 oktober, van 16-17 uur via Teams. U komt in deze Teams-bijeen­komst via deze link.
Meer informa­tie over Wiskun­de in Teams, over opgeven voor (één van de) dagen, over organi­sa­tie op de school, over de netwerk­bijeen­komst en meer vindt u hier.

 

Scholen gezocht voor interpreteren van datagrafieken

 
Ik zoek docen­ten met mavo-, havo- of vwo-leerlin­gen die mee meedoen aan (een voor­stel voor) een onder­zoeks­pro­ject. Het project zelf zal in 2024 starten. Het gaat om het inter­prete­ren van datagra­fie­ken door leerlin­gen. Dit onder­zoe­ken we door het meten van oogbewe­gin­gen via de webcam.
In mijn promo­tieon­der­zoek heb ik oogbewe­gin­gen gemeten met dure appara­tuur. Het blijkt dat we de door leerlin­gen gebruik­te strate­gie­ën hierin kunnen zien, ook als leerlin­gen die niet goed onder woorden kunnen brengen. Hier­over stond een artikel in Eucli­des (blz. 10 – 13). Ook twee Engels­tali­ge video’s van 5 minuten zijn illu­stra­tief: deze en deze.
Vervolg­onder­zoek
In een vervolg­onder­zoek willen wij vanuit het lecto­raat Wiskun­dig en Analy­tisch Vermo­gen van de Hoge­school Utrecht in samen­wer­king met de Univer­si­teit Utrecht onder­zoe­ken of oogbewe­gin­gen en strate­gie­ën van leerlin­gen ook kunnen worden gemeten met webcams. Wilt u daar­over meeden­ken en eventu­eel meedoen met een aantal leerlin­gen? Stuur dan een mail naar lonneke.boels@hu.nl.
In de week van 31 oktober 2022 zal een overleg volgen met geïnte­resseer­de part­ners. In de aan­vraag voor het onder­zoek zal de school moeten aange­ven in princi­pe mee te willen doen. De dead­line is 10 novem­ber 2022.
Lonneke Boels, lonneke.boels@hu.nl

 

PISA-onderzoek pas dit najaar

Het laatste gepubli­ceer­de PISA-onder­zoek naar de stand van zaken voor onder andere wiskun­di­ge gelet­terd­heid bij 15 jarigen dateert alweer uit 2018. Normaal wordt dit interna­tiona­le onder­zoek om de drie jaar gehou­den en worden de resulta­ten onge­veer een jaar later gepubli­ceerd. Zo rond Sinter­klaas van dit jaar zouden we de resulta­ten mogen verwach­ten van het nieuw­ste onder­zoek, dat in 2021 zou plaats­vin­den. Echter, vanwege corona is alles een jaar uitge­steld.
Het PISA-onder­zoek wordt nu pas in de komende maanden, oktober tot en met decem­ber, afgeno­men op onge­veer 175 ver­schil­len­de scholen. Hier­voor zijn/worden zo'n 8 000 leerlin­gen geselec­teerd. Scholen zijn niet altijd dol op deelna­me. Vorige maand deed de VO-raad nog een klem­mend beroep op de scholen om wel mee te werken. Het risico van te weinig deelne­mers is dat de resulta­ten niet meer (echt) meetel­len in het interna­tiona­le rapport en dat er in Neder­land discus­sie ont­staat over de betrouw­baar­heid van de cijfers.
Dit najaar is wiskun­di­ge gelet­terd­heid het hoofd­domein van het onder­zoek, net als in 2012 (zie WiskundE-brief 654 en 656). Dat bete­kent onder­meer dat wat meer details van de resulta­ten in dit domein beschik­baar komen. En vermoe­de­lijk krijgen we ook wat meer achter­grondin­forma­tie over de wiskun­deles­sen. De leerlin­gen beant­woor­den in een twee uur durende toets ook vragen over de andere domei­nen: natuur­weten­schap­pen, lees­vaardig­heid, financi­ë­le gelet­terd­heid en/of crea­tief denken. Vervol­gens moet er een vragen­lijst inge­vuld worden over diverse onder­wer­pen zoals de thuissi­tua­tie, school, vrien­den en familie, vrije tijd, studie­gewoon­ten en welbe­vin­den. Zowel de toets­vra­gen als de vragen­lijst moeten op een laptop worden beant­woord.
Meer informa­tie, waaron­der enkele voor­beeld­vra­gen, vindt u op deze website.

 

Actualisatie kerndoelen wiskunde

 
SLO heeft een digi­taal plat­form voor actuali­sa­tie van de kerndoe­len rekenen en wiskun­de in de lucht ge­bracht. Over deze actuali­sa­tie schre­ven we al eerder.
Via dit plat­form kunt u zich­zelf op de hoogte houden van de ontwik­kelin­gen. Op het plat­form vind u meer informa­tie over onder­meer de fase­ring van de werk­zaamhe­den en de plan­ning. Onder­aan de plat­formpa­gi­na kunt u zich opgeven voor een nieuws­brief.

 

Adviezen basisvaardigheden rekenen/wiskunde

 
Omdat te veel leerlin­gen het onder­wijs verla­ten zonder de basis­vaardig­he­den goed te beheer­sen, is het belang­rijk deze te verster­ken. SLO heeft hier­over het een en ander gepubli­ceerd.
Beheer­sen leerlin­gen de basis­vaardig­he­den rekenen-wiskun­de? Hier­over heeft SLO een fact­sheet gemaakt. Met het dit stappen­plan kunnen scholen een plan van aanpak maken. Ook zijn een aantal advie­zen geformu­leerd. Het reken-wiskun­deaan­bod moet passen bij de leer­ling en dat is anders voor een sterke dan voor een zwakke reke­naar. Ook is het verstan­dig expli­ciet een link naar andere vakken te leggen. Tot slot is het belang­rijk om kennis, vaardig­he­den en inzich­ten te combine­ren.
Op deze pagina vind u meer informa­tie over verster­king van de basis­vaardig­he­den.

 

Niet vergeten

Tijd­stip Evene­ment (Volg de link voor details) Organi­sa­tie
1 t/m 21 oktober 2022 Imagina­ry in Utrecht. Plat­form Wiskun­de Neder­land
1 t/m 30 oktober 2022 Dick Klin­gens Veiling. Wereld­wiskun­de Fonds
3 oktober 2022 Bijeen­komst Docen­tennet­werk Wiskun­de. Docen­tennet­werk Wiskun­de U-talent
11 oktober 2022 Docen­ten­dag wiskun­de (wiskun­dedia­loog) [volge­boekt]. Radboud Univer­si­teit
18 oktober 2022 Master­class Logica. Radboud Univer­si­teit
24 t/m 26 oktober 2022 Herfst­da­gen voor meisjes 4/5 havo/vwo in Utrecht. U-talent
1 t/m 21 novem­ber 2022 Imagina­ry in Ensche­de. Plat­form Wiskun­de Neder­land
5 novem­ber 2022 Jaarver­gade­ring/Studie­dag. Neder­land­se Vereni­ging van Wiskun­delera­ren
11 novem­ber 2022 Voorron­de Alympia­de. Freuden­thal Insti­tuut
11 novem­ber 2022 Wiskun­de B-dag. Freuden­thal Insti­tuut
7 decem­ber 2022 Start in­schrij­ving NWD. Freuden­thal Insti­tuut
16 t/m 27 januari 2023 Eerste ronde Neder­land­se Wiskun­de Olympia­de. Stich­ting Neder­land­se Wiskun­de Olympia­de
13 februa­ri t/m 2 maart 2023 Imagina­ry in Eindho­ven. Plat­form Wiskun­de Neder­land
15 februa­ri 2023 Onder­bouw Wiskun­de Dag / VMBO Wiskun­de Dag. Freuden­thal Insti­tuut
1 t/m 23 april 2023 Imagina­ry in Gronin­gen. Plat­form Wiskun­de Neder­land
14 en 15 april 2023 Nationa­le Wiskun­de Dagen. Freuden­thal Insti­tuut
mei 2023 Imagina­ry in Amster­dam. Plat­form Wiskun­de Neder­land
19 juni t/m 24 juli 2023 Imagina­ry in Maas­tricht. Plat­form Wiskun­de Neder­land

Vacatu­res in het onder­wijs

Het plaat­sen van vacatu­remel­din­gen voor docen­ten wiskun­de en rekenen is gratis voor niet particu­lie­re instel­lin­gen voor middel­baar en hoger onder­wijs. Voor de voor­waar­den: zie www.wiskun­de­brief.nl.


 

Universitair Docent Lerarenopleiding Wiskunde

Heeft u hart voor het onder­wijs en zet u graag uw academi­sche erva­ring in bij het oplei­den van een nieuwe genera­tie wiskun­delera­ren?
Ver­sterk ons team als Univer­si­tair Docent Leraren­oplei­ding Wiskun­de(0,8 - 1,0 fte). Hier vindt u meer informa­tie. U kunt ook reage­ren voor een deel van de aanstel­ling.
 

Adver­ten­ties

Voor voor­waar­den en tarie­ven: zie www.wiskun­de­brief.nl.


 

Smart: implementatieplan op maat

Smart­Wiskun­de is een blended lesme­tho­de die gebruik­maakt van dezelf­de technie­ken als markt­lei­der SmartRe­ke­nen. Het krachti­ge adaptie­ve leer­plat­form is dan ook speci­aal ontwik­keld om sommen te maken en de stappen die een leer­ling hierin maakt, te volgen.
Zo heeft u als docent live inzicht in het indivi­due­le leerpro­ces en be­spaart u kostba­re tijd in de voorbe­rei­ding van lessen. Over­weegt u over te stappen naar een nieuwe wiskun­demetho­de? Dan heeft dat best wat voeten in aarde. Smart­Wiskun­de biedt elke school een imple­menta­tie­plan op maat. Daar­naast is voor docent en leer­ling altijd support beschik­baar voor vragen tijdens of na de les.
Be­nieuwd naar de moge­lijkhe­den? Lees hier verder!
 

 

KERN Wiskunde bovenbouw havo & vwo

Be­nieuwd naar KERN Wiskun­de voor de Tweede Fase?
De eerste voor­beeldka­ter­nen voor vwo wiskun­de A en B en zijn nu gratis beschik­baar.
Topkwa­li­teit en vrije keuze voor de helft van het geld.
KERN Wiskun­de dwingt u tot niets. U bepaalt hoe u wilt werken.
Vraag nu hier de gratis voor­beeldka­ter­nen aan.
 

 

Digitaal Lesmateriaal Wiskunde

De docen­tenbun­dels wiskun­de A en wiskun­de B van Aljevra­gen sluiten perfect aan bij ieder lespro­gram­ma.
En ze zijn te gebrui­ken tijdens de les of als basis voor een proef­werk, overho­ring of examen. Met ieder 400 opgaven ver­deeld over een groot aantal onder­wer­pen.
Meer informa­tie? Kijk op onze website!

 

T3 on Tour: leuke, leerzame lessen met Python

Door het hele land geven onze T3-trai­ners work­shops over 'Python in de wiskun­de­les'. Dus ook bij u in de buurt.
Dit doen ze aan de hand van begrip­pen als computa­tio­nal thin­king en physi­cal compu­ting. Zodat u precies weet wat ze beteke­nen en hoe u ze een plek geeft in uw les. Laat u alvast een middag uitroos­te­ren in oktober of novem­ber.
Tot dan!
 

 
redactie:Jeanne Kok en Gerard Koolstra
e-mail:redactie@wiskundebrief.nl
website:www.wiskundebrief.nl