nummer 913, 3 juli 2022

Zoals u in WiskundE-brief 892 heeft kunnen lezen, lagen de scores vorig jaar bij veel wiskun­de-examens lager dan gebrui­ke­lijk. Dat is niet verbe­terd. Integen­deel! Hieron­der ziet u de gemid­del­de procen­tue­le scores voor de diverse wiskun­devak­ken vanaf 2015. 2020 ont­breekt omdat er 2020 vanwege corona geen Cen­traal Examen werd afgeno­men. Het ver­schil tussen de scores bij de laatste twee examens en de periode voor corona is duide­lijk. Vanwege de geringe aantal­len deelne­mers heb ik het examen wiskun­de C en de schrif­telij­ke examens vmbo KB en BB in dit over­zicht buiten beschou­wing gelaten. Zorge­lijk
Met name de ontwik­ke­ling van havo wiskun­de B ziet er zorgwek­kend uit. De afgelo­pen twee jaar werd door de kandida­ten gemid­deld minder dan 50% van het aantal punten behaald terwijl dat voor corona in de buurt van de 60% lag. Ook op het vwo, waar bij wiskun­de B vaak hoog ge­scoord werd, gingen de resulta­ten behoor­lijk onder­uit. Bij vmbo GT (mavo) is de dalende lijn al langer te zien. Een uitzon­de­ring wordt gevormd door havo wiskun­de A, waar sinds 2017, na de invoe­ring van het nieuwe examen­program­ma, sprake was van een opgaan­de lijn en we hiervan de afgelo­pen twee jaar een consoli­da­tie zien. Door een toeval­li­ge samen­loop waren de gemid­del­de scores de afgelo­pen twee jaar bij wiskun­de A op het vwo precies gelijk aan die op de havo. In het verle­den lagen ze op het vwo echter een stuk hoger. Opmerke­lijk is dat er dit jaar in het eerste tijdvak geen enkel wiskun­de­vak boven de 58% scoorde. Dat is een score die bij een neutra­le N-term van 1,0 het eindcij­fer 6,2 ople­vert. In 2015 scoor­den alle wiskun­devak­ken nog min­stens 60% terwijl het gemid­del­de op onge­veer 64% lag. Cijfer­beeld
De N-termen voor de wiskun­de-examens vielen ook dit jaar wat hoger uit dan voor de corona­cri­sis. Het ver­schil tussen vóór en ná bedroeg dit jaar zelfs onge­veer 0,3 punten. Mede daar­door vallen de examen­cij­fers vaak mee. De grote uitzon­de­ring hierop wordt gevormd door havo wiskun­de B, waar­voor ondanks een N-term van maar liefst 1,7 het gemid­deld cijfer met een 6,0 een stuk lager uitkwam dan het gemid­del­de van 6,7 tot 7,0 in de jaren 2015 tot en met 2019. De combina­tie van hogere N-termen voor wiskun­de en andere vakken, de extra herkan­sin­gen en de roem­ruch­te duimre­ge­ling gaan er vermoe­de­lijk voor zorgen dat de sla­gings­percen­ta­ges niet al te beroerd uit zullen pakken. Dat is voor alle betrok­ke­nen een prettig gegeven. Het mag de aan­dacht echter niet aflei­den van de proble­ma­tiek van de dalende scores. Doen alsof er niets aan de hand is, lijkt mij een slechte optie. gk

Heeft uw school iemand nodig om alles voor de wiskun­de D-lessen digi­taal te verzor­gen? Op mijn school werden in 2021-2022 alle wiskun­de D-leerlin­gen, havo en vwo, ver­deeld over twee cluster­klas­sen. Iedere klas kreeg drie uur per week gediffe­renti­eer­de digita­le lessen volgens het 'flip the class­room' princi­pe. Vanwege de lage aantal­len leerlin­gen die wiskun­de D kiezen, heeft onze school deze creatie­ve oplos­sing bedacht en met succes uitge­voerd. Voor 2022-2023 ben ik op zoek naar een tweede school waar ik op deze manier de wiskun­de D-lessen kan verzor­gen. Alles wordt gere­geld
Ik geef alle lessen, geef de benodig­de feed­back, maak het PTA en de plannin­gen, contro­leer het huis­werk, neem SO’s af, maak toetsen, kijk de toetsen na en heb contact met mentor en ouders. Kortom, ik ben hun regulie­re docent, zij het digi­taal. Het is niet nodig om naast mij nog een andere docent in te zetten. Onder­tus­sen heb ik vijf jaar wiskun­de D-erva­ring met derge­lij­ke cluster­klas­sen, waarvan één jaar digi­taal. Klinkt dit interes­sant voor uw school? Wilt u pro­bleem­loos en profes­sio­neel het vak wiskun­de D op uw school invoe­ren? Mail mij dan via nynke­koop­mans@gmail.com. Op verzoek stuur ik u ook graag mijn CV. U kunt mij ook via Whats­App berei­ken op 06-1013 2398. Nynke Koop­mans

Dit is niet alleen de laatste WiskundE-brief van school­jaar 2021-2022, dit is ook mijn laatste WiskundE-brief. Op 2 oktober 2011, vlak voor mijn 56^e verjaar­dag, ver­scheen mijn naam voor het eerst als redac­tie­lid in de WiskundE-brief. Ik werkte toen al een paar weken voor de brief maar 2 oktober 2011 was de datum dat Gerard er vertrou­wen in had dat hij op mij kon rekenen. De WiskundE-brief is een begrip binnen het voortge­zet onder­wijs en het was mij de afgelo­pen elf jaar dan ook een grote eer om voor die WiskundE-brief een rol van beteke­nis te mogen spelen als schrij­ver, als eindre­dac­teur, als tech­nisch medewer­ker en als be­stuurs­lid. Het laatste school­jaar van mijn carriè­re heb ik op een haar na achter de rug. En u weet dat ook uit erva­ring: sommige onder­wijsda­gen zijn tropen­ja­ren. Zeker na de corona-ellende van de laatste jaren ben ik, nu ik bijna 66 jaar oud ben, hard toe aan een beetje rust. En omdat ik binnen­kort niet meer volle­dig met mijn laarzen in de spreek­woorde­lij­ke modder sta, ga ik ook een einde maken aan mijn redacti­one­le werk voor de WiskundE-brief. Als be­stuurs­lid en tech­nisch medewer­ker blijf ik nog een jaartje bij mijn gelief­de WiskundE-brief betrok­ken. Maar van elke bemoeie­nis met de inhoud trek ik mij terug. Na elf jaar vol bewonde­ring, verwon­de­ring, verba­zing, opwin­ding en soms ook afgrij­zen ga ik het wiskun­deonder­wijs nu op steeds grotere afstand gade­slaan. Ik wens mijn jonge collega's alle fouten toe die ik ook heb gemaakt want van fouten leer je veel. Maar nog meer wens ik mijn jonge collega's de voldoe­ning toe die het mooiste beroep van de wereld je kan bezor­gen. Het onder­wijs is prach­tig! Ton Groene­veld

Na elf jaar neemt Ton Groene­veld als redac­tie­lid af­scheid van de WiskundE-brief. Omdat wij op de redac­tie streven naar een redac­tie­team van drie perso­nen is er door zijn vertrek een aantrek­kelij­ke positie als redac­tie­lid voor u vrijge­ko­men. De WiskundE-brief is een nieuws­brief die iedere twee weken bol staat van opinies en versla­gen over actuele ontwik­kelin­gen op het gebied van het reken- en wiskun­deonder­wijs in Neder­land. Al meer dan vijfen­twin­tig jaar zorgt de WiskundE-brief er op die manier voor dat duizen­den abon­nees wat betreft hun vakge­bied altijd hele­maal 'up to date' zijn. Taken
Je voor­naams­te taak als redac­tie­lid is het selecte­ren en redige­ren van binnen­geko­men bijdra­gen. Bijdra­gen die geen betrek­king hebben op het wiskun­deonder­wijs, onvol­doen­de inhoud hebben of verkap­te adver­ten­ties zijn, scheid je van de waarde­vol­le bijdra­gen die je vervol­gens redi­geert tot korte en duide­lij­ke artike­len. Verder contro­leer je adver­ten­ties en vacatu­remel­din­gen op de gelden­de voor­waar­den en schrijf je eventu­eel ook zelf zo af en toe een bijdra­ge. Het werk wordt in overleg ver­deeld tussen de drie redac­tiele­den, die elkaars werk ook contro­le­ren. De samen­wer­king ge­schiedt geheel digi­taal; hoog­stens twee keer per school­jaar komt de redac­tie fysiek voor overleg bijeen. Stich­ting
De WiskundE-brief wordt door de Stich­ting WiskundE-brief uitgege­ven. Deze stich­ting heeft geen winst­oog­merk. Het bestuur wordt niet betaald; alleen de drie redac­tiele­den krijgen vanuit de stich­ting, indien de midde­len dit toela­ten, een jaar­lijk­se netto vergoe­ding ter hoogte van het fiscaal toege­sta­ne maximum­be­drag. In 2022 was dat bedrag € 1500,= per redac­tie­lid. Dat is een leuk bedrag, zeker omdat het netto is. Maar van de WiskundE-brief word je als redac­tie­lid dus niet echt rijk. De indirec­te op­brengst van het redac­tielid­maat­schap is echter goud waard. Denk bijvoor­beeld aan het feit dat je als redac­tie­lid altijd de meest actuele wiskun­dedo­cent van je school bent. Of dat je als redac­tie­lid automa­tisch een steeds groter netwerk binnen je beroeps­groep ver­werft. Vereis­ten
Iedere wiskun­dedo­cent met een redelij­ke hand van schrij­ven kan redac­tie­lid worden. Bent u in staat om een beetje creatie­ve wiskun­de­toets te schrij­ven, dan zit het met die redelij­ke hand van schrij­ven wel goed. Redacti­one­le erva­ring is dus niet nodig. Wel heeft de redac­tie een voor­keur voor een collega die werk­zaam is in het tweede­graads­ge­bied. Dit om onderbe­lich­ting van het tweede­graads­ge­bied in de WiskundE-brief te voorko­men. Over­weegt u het redac­tielid­maat­schap van de WiskundE-brief? Neem dan zo snel moge­lijk contact op met Gerard Kool­stra via redac­tie@wiskun­de­brief.nl.

Wat is eigen­lijk het nut van wiskun­de? Die vraag wordt vaak gesteld door leerlin­gen in het voortge­zet onder­wijs. Hun docen­ten willen dan uiter­aard heel graag beschik­ken over bronnen­materi­aal om de vele toepas­sin­gen van de wiskun­de in diverse beroe­pen aan hun leerlin­gen te laten zien. Zij willen de wiskun­de het liefst letter­lijk bij hun leerlin­gen in beeld brengen. Plat­form Wiskun­de Neder­land stimu­leert de beschik­baar­heid van goed materi­aal voor dit doel. Eerder al publi­ceer­de het plat­form het boek 'Succes­formu­les'. Inmid­dels zijn er ook vier prachti­ge video's beschik­baar:

• Lineair program­me­ren en vlieg­tickets bij KLM.
• Statis­tiek en foto­taar­ten bij HEMA.
• De stel­ling van Pythago­ras en het bouwen van een schuur.
• Logarit­mi­sche func­ties en windtur­bi­nes bij Eneco.

U kunt deze video's bekij­ken op dit Youtube-kanaal. Steeds meer video's
In de film­pjes komt steeds een profes­sio­nal aan het woord die laat zien welke wiskun­de er komt kijken bij een bepaald aspect van zijn of haar werk. Op dit moment wordt er hard gewerkt aan het creëren van nog veel meer video's. Tijdens de dag van de vereni­ging van wiskun­delera­ren in novem­ber 2022 wordt er onder andere aan­dacht besteed aan het gebruik van deze video's tijdens de wiskun­de­les.

Op dinsdag 11 oktober 2022 vindt de Wiskun­dedia­loog, een studie­dag voor wiskun­dedocen­ten, weer live plaats op de Radboud Univer­si­teit te Nijme­gen. Tijdens deze studie­dag worden eerste- en tweede­graads docen­ten wiskun­de bijge­praat over de nieuw­ste ontwik­kelin­gen binnen het voortge­zet onder­wijs. Ieder jaar nodigen wij interes­san­te spre­kers uit die hun experti­se en bevin­din­gen willen delen met hun collega's. Tussen de opening en de slotle­zing kunnen de deelne­mers in drie rondes kiezen uit een groot aanbod aan work­shops met thema's rondom het tweede- en eerste­graads gebied. Afslui­tend kunnen de deelne­mers elkaar tijdens een borrel gezel­lig bijpra­ten. Work­shops en lezin­gen
Tijdens de drie work­shopron­des heeft u de keuze uit de volgen­de onderde­len.

Ronde	Work­shop 1	Work­shop 2	Work­shop 3	Work­shop 4
1	Leerop­brengst en motiva­tie.	Verkeer­de causale conclu­sies op basis van observa­tione­le data.	Work­shop voor begin­nen­de docen­ten over arbeids­voor­waar­den en valkui­len.	Aan­sluit­proble­men statis­tiek vo-wo.
2	Project­onder­wijs.	Geoge­bra als krachti­ge tool in de les.	Curricu­lumver­nieu­wing.	Work­shop klassen­gesprek­ken.
3	Analyti­sche meetkun­de.	Computa­tio­nal Thin­king met Python in de wiskun­de­les.	Wat doet Cito wat betreft het toetsen van wiskun­de?	De link tussen het vak informa­ti­ca en wiskun­de.

De docen­ten­dag wordt op dinsdag 11 oktober 2022 van 09:45 uur tot 16:30 uur gehou­den. De kosten bedra­gen € 85,= voor docen­ten en € 25,= voor studen­ten, inclu­sief lunch, borrel en certifi­caat. Volg deze link voor informa­tie, het globale program­ma en om u in te schrij­ven. U kunt zich nog geduren­de de gehele zomer in­schrij­ven. Tim van Lier (tim.vanlier@ru.nl)
Coördi­na­tor Vak­steun­punt Wiskun­de Pre-univer­si­ty college of science, RU

Op dinsdag 21 juni 2022 vond de gecombi­neer­de online/fysieke prijs­uitrei­king plaats van de Onder­bouw Wiskun­de Dag en de VMBO Wiskun­de Dag. De jaar­lijk­se wed­strijd voor teams uit leer­laag 3 vmbo/havo/vwo, die op 16 februa­ri 2022 plaats­vond, ging over zwerfaf­val in en rond de school. Aan de teams van leerlin­gen werd ge­vraagd om een onder­zoek te doen naar de afvalsi­tua­tie in en rond hun school door gege­vens te verzame­len en te analyse­ren. Als eindpro­duct bracht ieder team een advies uit aan de school om beter met afval om te gaan. Dat gebeur­de in de vorm van een verslag, een filmpje of een poster. VMBO Wiskun­de Dag minder bekend
Voor havo/vwo werd de Onder­bouw Wiskun­de Dag al elf keer georga­ni­seerd. De VMBO Wiskun­de Dag werd echter pas twee keer georga­ni­seerd en geniet daarom duide­lijk nog wat minder bekend­heid. Van de 17 deelne­men­de scholen waren er dit jaar maar twee met een vmbo-afde­ling. De medail­les, bekers en juryrap­por­ten waren al eerder onder geheim­hou­ding naar de scholen ge­stuurd. De officië­le uitrei­king vond pas plaats nadat in de online bijeen­komst door het voorle­zen van het juryrap­port duide­lijk werd wie er welke prijs had gewon­nen. De prijs­uitrei­king werd opge­sierd met video's waarin de leden van ieder team zich voor­stel­den en iets over hun onder­zoek vertel­den. De VMBO Wiskun­de Dag is dit jaar gewon­nen door een team van 3 mavo van het Jeroen Bosch College te Den Bosch. De Onder­bouw Wiskun­de Dag werd gewon­nen door een team van het St. Michaël­colle­ge te Zaandam. In 2023 vinden de Onder­bouw Wiskun­de Dag en de VMBO Wiskun­de Dag plaats op woens­dag 15 februa­ri.

Tijd­stip	Evene­ment (Volg de link voor details)	Organi­sa­tie
14 juli 2022	Bijeen­komst over de rol van de grafi­sche rekenma­chi­ne bij de examens.	NVvW
26-27 augus­tus en 2-3 septem­ber 2022	Wille­­keur en struc­­tuur in netwer­­ken (vakan­tiecur­sus).	Plat­form Wiskun­de Neder­land
13 septem­ber 2022	Raadple­ging concept examen­program­ma’s wiskun­de vmbo.	SLO
20 septem­ber 2022	Bijeen­komst Vaknet­werk Wiskun­de.	Vaknet­werk Wiskun­de
1 oktober 2022	Machti­ge verha­len.	Werk­groep Geschie­de­nis van Wiskun­de van de NVvW
11 oktober 2022	Docen­ten­dag wiskun­de (wiskun­dedia­loog).	Radboud Univer­si­teit
11 novem­ber 2022	Voorron­de Alympia­de.	Freuden­thal Insti­tuut
16 tot en met 26 januari 2023	Eerste ronde Neder­land­se Wiskun­de Olympia­de 2023.	Stich­ting Neder­land­se Wiskun­de Olympia­de
15 februa­ri 2023	Onder­bouw Wiskun­de Dag en de VMBO Wiskun­de Dag.	Univer­si­teit Utrecht

Auteur:	Ronald Meester en Klaas Slooten
Uitgeve­rij:	Amster­dam Univer­si­ty Press
Aantal pagina's:	192
ISBN:	978-9-46-372508-8
Prijs:	€ 24,99

Het boek "Kan dat geen toeval zijn?" bevat een kriti­sche blik op statis­ti­sche bewijs­voe­ring. En dat is nuttig want statis­tiek is actue­ler dan ooit. Tal van beslis­sin­gen hangen van statis­ti­sche overwe­gin­gen af. Denk maar aan de corona­cri­sis of aan beslis­sin­gen over het goedkeu­ren van medicij­nen en andere produc­ten. Als iets statis­tisch bewezen is ver­klaard, weten we dan zeker dat het waar is? Helaas is dat niet het geval. Hoe werkt statis­tiek dan? En waarom is statis­tiek toch nuttig? Wat kunnen we van de statis­tiek wel en wat kunnen we beslist niet verwach­ten? "Kan dat geen toeval zijn?" is geen leer­boek dat diep ingaat op statis­ti­sche toetsen. Het boek gaat in op dat wat aan statis­tiek vooraf gaat: de filoso­fie achter de statis­tiek. Moet je eigen­lijk wel toetsen? En zijn er wel­licht andere manie­ren om naar de statis­tiek te kijken? Statis­tiek voor ieder­een
Ronald Meester en Klaas Slooten laten met behulp van uiteen­lopen­de voor­beel­den, van rechts­za­ken tot de theore­ti­sche natuur­kun­de, diverse visies op statis­tiek zien en beargu­mente­ren wat volgens hen de beste ziens­wij­ze is. Het boek is ge­schikt voor ieder­een die op de een of andere manier te maken heeft met, of geïnte­res­seerd is in, statis­tisch bewijs. Studen­ten, weten­schappe­lijk onder­zoe­kers, docen­ten, wiskun­di­gen, scholie­ren, filoso­fen, juris­ten, mana­gers … Ronald Meester is hoogle­raar in de waar­schijn­lijk­heids­theo­rie aan de Vrije Univer­si­teit van Amster­dam. De laatste 15 jaar heeft hij vooral gewerkt aan forensi­sche statis­tiek. Klaas Slooten is statis­ti­cus en DNA-verwant­schaps­ex­pert bij het Neder­lands Foren­sisch Insti­tuut. Daarbij is hij bijzon­der hoogle­raar aan de Vrije Univer­si­teit.

Het nieuwe program­ma 'Restan­te' van wiskun­di­ge Jan Beuving gaat komend seizoen in premiè­re. Het is zijn meest persoon­lij­ke program­ma tot nu toe maar de wiskun­de is zeker niet weg. Zo is er een spette­ren­de ode aan de staart­de­ling en er zit mini­maal één grap over een priemge­tal in zijn nieuwe show. Marjo­lein Kool zei over 'Restan­te': "Ik was al fan maar na dit program­ma ben ik een nog grotere fan." 'Restan­te' van Jan Beuving is vanaf 3 septem­ber 2022 nog 81 keer door geheel Neder­land te zien. Volg deze link voor de speel­lijst.

Foto: Maartje ter Horst

Ziet u in elke situa­tie de toepas­sing van wiskun­de? Is een combina­tie van didac­tiek en tech­niek aan u wel besteed? Als Educati­o­nal Develo­per Smart­Wiskun­de bent u mede verant­woorde­lijk voor de dooront­wikke­ling van onze wiskun­demetho­de. Pak deze unieke kans en schrijf mee aan ons vernieu­wen­de lesmate­ri­aal. Volg deze link voor meer details over deze uitda­gen­de vacatu­re.

Omdat we in deze tijd niet meer om computa­tio­nal thin­king en physi­cal compu­ting heen kunnen, hebben wij op onze website een centra­le plek voor deze onder­wer­pen inge­richt. In één oogop­slag heeft u daar alles over­zichte­lijk in beeld. Ga nu naar deze over­zichte­lij­ke pagina.

Wilt u uw leerlin­gen zelf rekenma­chi­nes laten bestel­len maar wél tegen een school­kor­ting? Neem dan contact met ons op via info@dereken­win­kel.nl en hoor hoe we dit ook voor u kunnen invul­len. Wij zijn partner van HP, Texas Instru­ments, Casio en Sharp.