nummer 817, 1 juli 2018

De Onder­wijs­raad heeft op maandag 25 juni 2018 op verzoek van minis­ter Slob een advies uitge­bracht over het voor­stel Wet gelijke kans op door­stroom vmb-havo. Uit­gangs­punt van het advies is dat er naast een wette­lijke rege­ling van de toelaat­baar­heid ook aanvul­lende maatre­gelen nodig zijn. De slag­boom moet niet alleen open; de weg moet ook beter begaan­baar worden gemaakt. Zoals ik bijvoor­beeld in WiskundE-brief 792 reeds aanstip­te, zijn er met name bij wiskun­de en Neder­lands proble­men bij de over­gang van vmbo (GT) naar havo. In het verle­den werden er door veel scholen daarom extra eisen gesteld aan potenti­ële door­stro­mers, bijvoor­beeld wat betreft het gemid­delde examen­cijfer. De minis­ter wil hier door aan­scher­ping van de wet een einde aan maken. Wel wordt in het wets­voor­stel de moge­lijk­heid gescha­pen voor lande­lijk vastge­stelde, aanvul­lende voor­waarden voor toela­ting tot het havo. Daarbij wordt voorna­melijk gedacht aan een extra, alge­meen vormend vak waarin op het vmbo examen gedaan moet zijn. Wel of geen extra avo-vak?
Van de zin van dat extra, alge­meen vormen­de vak is de Onder­wijs­raad niet over­tuigd, getuige deze reactie:

"De raad vindt dat voorals­nog onvol­doende is aange­toond dat de eis van een extra avo-vak daadwer­kelijk leidt tot een grote kans op studie­succes op het havo. Het volgen van een extra vak bete­kent bijvoor­beeld nog niet dat leerlin­gen ook het niveau van het onder­wijs op het havo aankun­nen. Een extra avo-vak bete­kent welis­waar meer aan­dacht voor theore­tische kennis en is een teken van extra inzet maar zegt nog niets over het niveau waarop de leer­ling de stof be­heerst."

Als een te overwe­gen alterna­tief voor dit extra alge­meen vormend vak wijst de Onder­wijs­raad op de moge­lijk­heid om eisen te stellen aan het vakken­pakket, zoals dat voor 2003 ook bij wet gere­geld was. Aan­dacht voor beroeps­gerich­te vakken
De Onder­wijs­raad pleit verder voor opname van beroeps­gerich­te vakken, of tenmin­ste onderde­len daarvan, in de theore­tische leerweg van het vmbo én in de boven­bouw van het havo:

"De raad heeft in zijn advies "Herken­baar vmbo met sterk vakman­schap" aanbeve­lingen gedaan om de gemeng­de en theore­tische leerwe­gen een start­punt te laten zijn voor door­gaande leerlij­nen naar het mbo én het havo. Daarbij pleitte de raad voor het opnemen van beroeps­gerich­te vakken en didac­tiek in de tot mavo geclus­terde leerwe­gen. Dat ver­sterkt de positie van dat deel van het vmbo en leidt tot een betere voorbe­reiding op het mbo. Tegelij­kertijd heeft dit gevol­gen voor de aanslui­ting met het havopro­gramma. Aan beide zijden zijn aanpas­singen nodig. De raad geeft daarom in overwe­ging om ook de boven­bouw van het havo te verster­ken met beroeps­gerich­te compo­nenten Dat zou de program­mati­sche kloof met het vmbo kleiner kunnen maken en boven­dien recht doen aan het havo als toe­gangs­poort tot het hoger beroeps­onder­wijs."

In het verleng­de hiervan bena­drukt de Onder­wijs­raad het belang van een goede loop­baano­riënta­tie en -begelei­ding (LOB). Een welover­wogen keuze tussen havo en mbo is daar onder­deel van. Daarom advi­seert de raad om de loop­baano­riënta­tie en -begelei­ding vorm te geven in nauwe samen­werking tussen vmbo, mbo en havo. Proef­lessen in het vervolg­onder­wijs kunnen daarbij een belang­rijke rol spelen. Een warme over­dracht van het vmbo-docen­tenteam naar de collega's van het havo is min­stens zo belang­rijk. Schakel­program­ma's
Nu al werken veel scholen met specia­le program­ma's voor leerlin­gen die willen door­stromen naar het havo of net op het havo zijn toegela­ten. De Onder­wijs­raad pleit ervoor om deze initia­tieven te stimule­ren waarbij de samen­werking tussen vmbo en havo moet worden gezocht:

"De lessen aan op­stroom­klassen of binnen schakel­program­ma's moeten volgens de raad zo veel moge­lijk ver­zorgd worden door geïnte­greerde teams van leraren van het vmbo en het havo. Op een brede scholen­gemeen­schap is dit wel­licht gemakke­lijker te organi­seren maar ook in het geval van catego­rale scholen moet de samen­werking gezocht worden tussen vmbo- en havo­scholen. Vmbo-docen­ten hebben zicht op wat leerlin­gen al kennen en kunnen en havole­raren hebben zicht op wat nodig is om mee te kunnen komen op het havo. In samen­werking kunnen de docen­ten­teams komen tot betere inhoude­lijke en pedago­gische en didacti­sche aanslui­ting."

Afstem­ming curricu­la
Op­stroom­klassen en schakel­program­ma's zijn nood­maatre­gelen. De gebrek­kige aanslui­ting moet uitein­delijk op curricu­lumni­veau verbe­terd worden. De Onder­wijs­raad neemt nadruk­kelijk afstand van de op het ministe­rie nog populai­re gedach­te dat er bij die afstem­ming gewacht moet worden op de uitkom­sten van curricu­lum.nu:

"Een gemakke­lijkere door­stroom vraagt in de eerste plaats om betere afstem­ming van de onder­wijs- en examen­program­ma's en vakin­houden. In de memorie van toelich­ting bij het wets­voor­stel wordt, net als in de recente brief van de minis­ter aan de Tweede Kamer over de verster­king van het beroeps­onder­wijs vmbo-mbo, verwe­zen naar de op­dracht voor de ontwik­kel­teams van curricu­lum.nu. Wanneer de plannen voor curricu­lumher­ziening precies zijn afge­rond, is momen­teel nog niet bekend. Daarom advi­seert de raad om ook nu al maatre­gelen te nemen om de aanslui­ting te verbete­ren."

In` het visiedo­cument "Wiskun­de in het voortge­zet onder­wijs" van het bestuur van de Neder­landse Vereni­ging van Wiskun­delera­ren (NVvW) wordt ook ruim aan­dacht besteed aan de aanslui­ting vmbo-havo. Zie hier­voor bijvoor­beeld WiskundE-brief 798. In de 'tussen­produc­ten' van het ontwik­kelteam Rekenen en Wiskun­de van curricu­lum.nu is wat betreft die aanslui­ting echter nog niets te vinden. Niet te hard afreke­nen
De Onder­wijs­raad pleit ervoor om geduren­de een over­gangspe­riode minder streng te kijken naar het rende­ment dat scholen berei­ken met havo­leerlin­gen die afkom­stig zijn uit het vmbo. Die over­gangspe­riode moet daarbij tenmin­ste duren tot het moment dat de aanslui­ting als gevolg van de invoe­ring van het nieuwe curricu­lum in de prak­tijk daadwer­kelijk verbe­terd is. Wel is het noodza­kelijk dat vmbo- en havo­scholen zich van begin af aan verant­woorden over hoe ze leerlin­gen begelei­den bij de over­stap van het vmbo naar het havo en hoe ze werken aan een verbe­terde aanslui­ting. Gevaar
Aan het eind van het advies van maandag 25 juni 2018 heeft de Onder­wijs­raad enkele waar­schuwen­de zinnen opgeno­men die het waard zijn om te worden geci­teerd.

"De verster­king van het toela­tings- of door­stroom­recht kan echter leiden tot bepaal­de verwach­tingen bij ouders die moei­lijk waarge­maakt kunnen worden als ook het civiel effect van diploma's in stand gehou­den wordt. (...) Een belang­rijk vraag­stuk is waar de balans zou moeten liggen tussen vrij­heid van inrich­ting, indivi­duele leer­rechten en maat­schappe­lijke belan­gen. Een ver­schui­ving in deze balans mag niet sluipen­derwijs plaats­vinden maar vraagt om een funda­mentele beschou­wing door de wetge­ver. De raad ziet een nadere uitwer­king van dit actuele vraag­stuk graag tege­moet"

gk

U weet waar­schijn­lijk dat ieder jaar bij de bekend­making van de N-termen voor het eerste tijdvak van het Cen­traal Examen direct ook de voorlo­pige N-termen voor het tweede tijdvak worden vrijge­geven. Die voorlo­pige N-termen worden nooit naar beneden maar soms wel wat naar boven bijge­steld. Opval­lend is dat het College voor Toetsen en Examens (CvTE) de N-termen voor de wiskun­de B-examens van het tweede tijdvak dit jaar zeer sterk heeft bijge­steld. De N-term voor het havo herexa­men wiskun­de B werd ver­hoogd van 1,2 naar 1,7 en de N-term voor het vwo herexa­men wiskun­de B werd ver­hoogd van 0,9 naar 1,8. Gelijk­waardi­ge tijdvak­ken?
Sommige andere vakken werden even­eens met een sterke verho­ging van de voorlo­pige N-term gecon­fron­teerd. Zo werd de N-term voor het havo herexa­men Neder­lands ver­hoogd van 0,7 naar 1,1 en werd de N-term voor het vwo herexa­men biolo­gie ver­hoogd van 0,8 naar 1,6. Dat zijn stevige ingre­pen die niet vaak voorko­men. In WiskundE-brief 816 schreef Gerard Kool­stra reeds een verhan­deling over de gelijk­waardig­heid van de examens in het eerste en tweede tijdvak. Er kan nu wel worden vastge­steld dat de gelijk­waardig­heid waar het CvTE naar streeft zeker voor wiskun­de B op dit moment ver te zoeken is.

De ene docent is wat betreft het bestraf­fen van wiskun­dige notatie­fouten wat stren­ger dan de ander. Maar wat is eigen­lijk een goede en wat is een foutie­ve wiskun­dige notatie? Volgens sommige wiskun­dedocen­ten moet een kandi­daat op het Cen­traal Examen wiskun­de B be­straft worden wanneer er bijvoor­beeld geen haakjes ge­bruikt wordt bij een functie­notatie, ook al is er van dubbel­zinnig­heid in dat geval vol­strekt geen sprake. In Eucli­des 93|7 reage­ren Theo Jan van de Pol en Ab van der Roest, verbon­den aan het Ichtus College te Veenen­daal, op een artikel over examen­correc­tie met wijs­heid en mild­heid in een eerder nummer. De strek­king van het artikel is dat de exact­heid van de wiskun­de voorop staat en dat de juiste notatie daarbij van groot belang is. Op die discus­sie wil ik nu niet ingaan. Maar bij eerste lezing viel mij het volgen­de zinne­tje op:

"Als daarbij ook de nomen­clatuur aan­geeft dat we ln(t) moeten schrij­ven in plaats van ln t is dat een kwestie van fout als de leer­ling het niet doet."

Ik vermoed dat de schrij­vers duiden op de wijzi­ging in notatie die twee jaar geleden bij de Centra­le Examens wiskun­de B is inge­voerd. Zie hier­voor ook WiskundE-brief 712. In de vakspe­cifieke informa­tie bij de septem­bermede­deling voor het Cen­traal Examen 2016 staat daar­over het volgen­de:

"Met ingang van 2016 zullen in de centra­le examens wiskun­de B haakjes worden ge­bruikt bij sin, cos, tan, log en ln. Dus: Oude notatie bijvoor­beeld sin x, cos uv, log t(b-c); Nieuwe notatie sin(x), cos(uv), log(t(b-c)). Als kandida­ten de oude notatie gebrui­ken, mag hen dit niet aangere­kend worden."

De laatste zin lijkt me een open deur maar blijk­baar geldt dat niet voor ieder­een. Omdat ik zo snel geen recente officië­le opmer­kingen over deze kwestie kon vinden, heb ik het College voor Toetsen en Examens (CvTE) onder­tussen ge­vraagd om hier­over uit­sluit­sel te bieden. Zelf ben ik voor­stander van het gebruik van nota­ties met haakjes. Maar of je nu voor- of tegen­stander bent van een notatie­wijze; de ver­plich­ting om een andere notatie­wijze af te straf­fen, vind ik van een geheel andere orde. Gerard Kool­stra

Het College voor Toetsen en Examens (CvTE) heeft laten weten dat er pas komend najaar duide­lijk­heid zal komen over welke rekenma­chines er bij de centra­le examens in 2020 zullen zijn toege­staan. Jaar­lijks stelt het CvTE in zijn juniver­gade­ring de Rege­ling Hulpmid­delen vast. Dat zal ook dit jaar weer het geval zijn. De Rege­ling voor het jaar 2020 is echter nog niet volle­dig. Para­graaf 3.5, de para­graaf die zowel gaat over de 'rekenma­chine met basisbe­werkin­gen' als de grafi­sche rekenma­chine, is nog niet gevuld. Als reden noemt het CvTE in een medede­ling van 26 juni 2018 het advies over de toe­komst van de grafi­sche rekenma­chine en de bijbeho­rende enquête. Zie hier­voor ook WiskundE-brief 809. Op het moment van vast­stellen van de Rege­ling Hulpmid­delen 2020 was men nog bezig met het verwer­ken van deze gege­vens. Voorlo­pig moeten we het dus doen met de vooruit­blik hulpmid­delen CE 2020 en 2021.

Een klas vol ongemo­tiveer­de leerlin­gen, onvrede bij docen­ten en de vraag naar een alterna­tieve reken­toets. Dat was de situa­tie toen ik vorig jaar samen met een collega nadacht over hoe wij het rekenon­derwijs bij ons op het mbo beter zouden willen vormge­ven. Vanuit de leiding werden we attent gemaakt op "Onder­wijs Pio­niers MBO", een initia­tief van het Leraren­ontwik­kel­fonds (LOF) dat docen­ten subsi­die en begelei­ding geeft bij hun bijdra­ge aan onder­wijsont­wikke­ling. Met grootse plannen gingen we van start. Ons doel was om een nieuw program­ma voor rekenen te ontwik­kelen waarbij de domei­nen geïnte­greerd worden in andere vakken. Die domei­nen wilden we daarbij ook koppe­len aan de gekozen vakrich­ting en aan de stage. Al snel bleek dat onze doelen binnen één school­jaar zeker niet te halen waren. Onder­wijsont­wikke­ling kost nu eenmaal tijd, vooral wanneer je je collega's voor je ideeën pro­beert te winnen. Maar met een groep enthou­siaste leraren en de expedi­tie­groep van andere LOF-deelne­mers hebben wij er met de hulp van onze LOF-coach de schou­ders onder gezet. Te vroeg op 3F
Het resul­taat van onze inspan­ningen was een voor­stel voor het vak econo­mie waarbij er meer reke­ning wordt gehou­den met het niveau van de leerlin­gen. Tijdens ons onder­zoek naar de vereis­te reken­vaardig­heid binnen het vak econo­mie kwamen we er name­lijk achter dat er aan leerlin­gen in het eerste leer­jaar al vragen werden gesteld die zich op het 3F rekenni­veau bevin­den. Het 3F rekenni­veau is een niveau dat de meeste leerlin­gen op dat moment nog niet hebben. De niveau 3 leerlin­gen zullen dat niveau naar verwach­ting zelfs nooit berei­ken. In ons voor­stel hebben we met dit pro­bleem reke­ning gehou­den, bijvoor­beeld door te zorgen voor extra rekenin­struc­tiemo­menten tijdens het vak econo­mie. Boekje met basis­strate­gieën
Een ander resul­taat is dat we nu bezig zijn met het samen­stellen van een boekje waarin alle basis­strate­gieën voor het rekenen binnen de niveaus 1F, 2F en 3F zijn opgeno­men. Dit boekje zal binnen­kort beschik­baar worden gesteld aan alle docen­ten en leerlin­gen van onze oplei­ding. Het is belang­rijk dat dit boekje door alle docen­ten wordt geraad­pleegd want reken­vaardig­heid is voor veel vakken belang­rijk. Met het boekje willen we vooral de zwakke reke­naars onder­steunen. De docent kan de basis­strate­gieën in zijn of haar lessen gebrui­ken terwijl de leer­ling het boekje ook als naslag­werk kan gebrui­ken. Doordat de zwakke reke­naars de strate­gieën in ons boekje uitein­delijk als basis­kennis zullen opslaan, worden zij steeds reken­vaardi­ger en krijgen zij steeds meer vertrou­wen in hun eigen reken­vaardig­heid. Ook nuttig voor het voortge­zet onder­wijs
U ziet dat het Leraren­Ontwik­kel­Fonds voor onze mbo-oplei­ding reeds zijn nut heeft bewezen. Dat nut bestaat zeker ook voor het voortge­zet onder­wijs. Vanaf 18 augus­tus 2018 kunt u ook vanuit het voortge­zet onder­wijs weer een aan­vraag doen om in aanmer­king te komen voor subsi­die en begelei­ding. Fleur Wierts
Docent Onderne­men, Wiskun­de-Rekenen

Vorige week ontvin­gen we het droevi­ge bericht dat Jan Aarts na een kort ziekbed is overle­den. Jan heeft jaren­lang als lid van de program­macom­missie zijn bijdra­ge gele­verd aan de program­mering van de Nationa­le Wiskun­de Dagen (NWD). Wij herinne­ren ons Jan als een vriende­lijke en beschei­den maar zeer betrok­ken collega. De laatste jaren bleef hij als erelid trouw de NWD bezoe­ken. Twee jaar geleden verzorg­de hij nog een presen­tatie over Christi­aan Huygens naar aanlei­ding van zijn boek "Christi­aan Huygens: Het slinger­uurwerk". Wij wensen zijn naasten veel sterkte. Namens de program­macom­missie van de NWD Joke Daemen en Michiel Doorman

Vanaf septem­ber 2018 ver­zorgt het Korte­weg-de Vries Insti­tuut voor Wiskun­de aan de Univer­siteit van Amster­dam weer een nieuwe jaar­gang van de wiskun­declub. De Wiskun­declub is een club van geïnte­resseer­de vwo-leerlin­gen uit klas 4/5/6. Door middel van de Wiskun­declub laten we getalen­teerde en gemoti­veerde leerlin­gen met veel plezier van de intel­lectue­le uitda­ging en schoon­heid van wiskun­de genie­ten. De Wiskun­declub staat onder leiding van profes­sor Sergey Shadrin die wordt bijge­staan door student-assis­tenten. De bijeen­komsten zijn op vrijdag­middag (van 15:00−17:00 uur) op het Korte­weg-de Vries Insti­tuut van de UvA, Science Park 107 Amster­dam. Per school is er plaats voor maxi­maal vier leerlin­gen. Volg de link naar dit weblog voor een mooie indruk van de activi­teiten die geduren­de het afgelo­pen school­jaar hebben plaats­gevon­den. Voor meer informa­tie kunt u contact opnemen via het emaila­dres S.Shadrin@uva.nl. Volg deze link om uw leerlin­gen voor de Wiskun­declub aan te melden. Kees Temme
coördi­nator vak­steun­punt wiskun­de

Heel veel leerlin­gen hebben het afgelo­pen school­jaar meege­daan aan een van de drie Wiskun­de voor Teams-activi­teiten. De Wiskun­de A-lympia­de en de Wiskun­de B-dag werden voor dit school­jaar reeds afgeslo­ten. Met de prijs­uitrei­king op ver­schil­lende scholen is nu ook de Onder­bouw Wiskun­de Dag afgeslo­ten. De Onder­bouw Wiskun­de Dag, die op 7 februa­ri 2018 voor teams uit de derde leer­laag van het havo en vwo werd georga­niseerd, had als titel "Veters rijgen – hoe doe je dat?". Leerlin­gen moesten een advies schrij­ven voor een hypothe­tische veterfa­brikant die een groter markt­aandeel wil verwer­ven in de 'veter­markt'. Het advies moest met name ingaan op de lengtes van de ver­schil­lende te produce­ren veters. De eigen veter­schoe­nen moesten hier­voor eerst worden verkend waarna een vooron­derzoek moest worden uitge­voerd naar de benodig­de veter­lengtes bij ver­schil­lende rijgme­thodes. De uitslag van de wed­strijd was als volgt:

prijs	school
eerste prijs	U­trechts Stede­lijk Gymnasi­um
tweede prijs	Gymnasi­um Apel­doorn
derde prijs	Wolfert Dalton, Rotter­dam

Volg deze link voor de op­dracht en de juryrap­porten. De volgen­de Onder­bouw Wiskun­de Dag zal plaats­vinden op 6 februa­ri 2019. Dan zal er ook een pilot worden georga­niseerd voor een wiskun­dedag voor het vmbo. De volgen­de Wiskun­de A-lympia­de en de volgen­de Wiskun­de B-dag zullen plaats­vinden op 16 novem­ber 2018. Volg deze link voor meer informa­tie over de Wiskun­de voor Teams-activi­teiten van het komende school­jaar. Dédé de Haan
Freuden­thal Insti­tuut, Univer­siteit Utrecht

Welke wiskun­de zit er in je broek­zak? Daar vind je wel­licht je porte­monnee met pasjes en je mobiele tele­foon. En daar zit best wel de nodige wiskun­de in. Maar heb je die wiskun­de echt "in je broek­zak"? Het thema van de Vakan­tiecur­sus 2018 van Plat­form Wiskun­de Neder­land (PWN) is 'Crypto­grafie: de wiskun­de van het beveili­gen van gege­vens door middel van versleu­teling en authen­ticatie'. De vakan­tiecur­sus zal dit jaar meer dan in andere jaren een echt cursus-karak­ter hebben. Dat komt niet alleen door een toege­spits­ter thema maar ook door de opzet. In een aantal lessen zal de basis­theorie name­lijk eerst door één docent behan­deld worden. Daarna worden enkele wat meer speci­fieke onder­werpen diep­gaander behan­deld door gespeci­aliseer­de spre­kers. Tijdens de lessen is er steeds ruimte voor het zelf oefenen met de stof. Inhoud van de cursus
Zaken die tijdens de vakan­tiecur­sus onder andere aan de orde komen, zijn:

• Symme­trische crypto­grafie.
• Cryptoa­nalyse, het 'kraken' van crypto­gra­fische syste­men.
• Asymme­trische crypto­grafie, met name RSA en syste­men die werken met ellipti­sche krommen.
• De getal­theorie achter de asymme­trische crypto­grafie.
• Asymme­trische crypto­grafie in de (inter­net)prak­tijk.
• Hash­func­ties.
• De wiskun­de achter de block­chain tech­niek (Bitcoin).
• Crypto­grafie en privacy.

U ont­vangt bij aanvang van de cursus een sylla­bus met teksten van de voor­drach­ten. Waar en wanneer
De vakan­tiecur­sus wordt in twee plaat­sen gegeven. In Eindho­ven wordt de cursus op vrijdag 24 augus­tus en zater­dag 25 augus­tus 2018 gegeven. Plaats van hande­ling is de Techni­sche Univer­siteit. In Amster­dam wordt de cursus op vrijdag 31 augus­tus en zater­dag 1 septem­ber 2018 gegeven. Daar zal de cursus op het Centrum Wiskun­de & Informa­tica (CWI) worden gegeven. Op vrijdag begint de cursus om 15:00 uur en eindigt deze om 20:30 uur. Op zater­dag begint de cursus om 9:30 uur en eindigt deze om 15:00 uur. Op vrijdag wordt er voor een warme maal­tijd en op zater­dag wordt er voor een lunch gezorgd. De cursus kost € 95,= inclu­sief maaltij­den. Voor studen­ten van leraren­oplei­dingen is het cursus­geld slechts € 35,=. Voor gepensi­oneer­den geldt een speci­aal tarief van € 50,=. Volg deze link voor nadere informa­tie of om u aan te melden. Heeft u na het bezoek aan deze link nog vragen? Mail dan naar vakan­tiecur­sus@plat­formwis­kunde.nl.

Auteur:	Henk Tijms
Uitgeve­rij:	Epsilon uitga­ven
Aantal pagina's:	72
ISBN:	978 90 5041 171 4
Prijs:	€ 10,=

In dit Zebra­boekje houdt Henk Tijms een plei­dooi voor de invoe­ring van kansre­kening als een volwaar­dig wiskun­devak in het curricu­lum van het voortge­zet onder­wijs. In het boekje staan het bevorde­ren van inzicht en het vormen van begrip voorop. Met aanspre­kende voor­beelden en opgaven wordt in dit boekje een moderne benade­ring van de kansre­kening gegeven. In Kansre­kening in Werking ligt het accent ener­zijds op conditi­onele kansen met daaraan gekop­peld de Bayesi­aanse denkwij­ze. Ander­zijds ligt het accent op de compu­tersimu­latie van kanspro­blemen, waarbij modelma­tig en algorit­misch denken bijeen­komen. Naast kansre­kening wordt er in dit boekje ook wat aan­dacht besteed aan statis­tiek, met nadruk op de z-score methode en de normale kansver­deling. Henk Tijms is emeri­tus hoogle­raar toege­paste wiskun­de aan de Vrije Univer­siteit. In 2008 ontving hij de presti­gieuze Exposi­tory Writing Award van de Ameri­can Society of Opera­tions Re­search voor zijn boek Under­stan­ding Probabi­lity.

Het Willem Lode­wijk Gymnasi­um in Gronin­gen zoekt een eerste­graads docent wiskun­de voor onge­veer 0,75 fte. Het gaat om een tijde­lijke betrek­king met moge­lijk uit­zicht op een vast dienst­verband. Het Willem Lode­wijk Gymnasi­um in Gronin­gen is een klein, christe­lijk gymnasi­um met onge­veer 740 leerlin­gen. Samen zorgen we voor goede resulta­ten, een vernieu­wende aanpak van het onder­wijs en een uitste­kende sfeer. Inlich­tingen kunt u verkrij­gen bij de heer Nagte­gaal (nag@wlg.nl / 050−5262094). Hij ont­vangt ook graag uw schrif­telijke reactie vóór 6 juli 2018. Het adres van de school is Verzets­strij­ders­laan 220, 9727 CK Gronin­gen.

Bent u nog steeds niet op de HP Prime overge­stapt? Waarom niet? Het ligt niet aan de snel­heid of aan het ge­bruiks­gemak. Het kan ook niet aan de prijs liggen; die is gelijk aan uw TI/Casio. Aan de onder­steu­ning bij de lesme­thoden ligt het ook niet want die is volop beschik­baar. Wat is het dan wel? Nodig ons eens vrij­blij­vend uit om u te laten zien hoeveel interes­santer het gebruik van de grafi­sche rekenma­chine kan worden. U ont­vangt van ons een eigen rekenma­chine en al uw leerlin­gen krijgen een gratis Prime-app. Neem contact op met info@hp-prime.nl en we plannen snel een af­spraak in.