nummer 806, 1 april 2018

De Neder­landse Vereni­ging van Wiskun­delera­ren (NVvW) wil dat het ver­plichte rekenex­amen al voor het school­jaar 2018/2019 wordt afge­schaft. In plaats daarvan wil de NVvW een toets waarvan de inhoud, de wijze van afnemen en het tijd­stip van afnemen door de school zelf wordt bepaald. In een brief aan de vaste commis­sie voor Onder­wijs, Cultuur en Weten­schap schrijft voorzit­ter Smalle­gange dat de huidige centra­le reken­toets niet langer moet worden afgeno­men. Deze reken­toets is omstre­den, zeer belas­tend voor scholen, er zijn goede alterna­tieven en de nadruk moet weer bij het rekenonder­wijs komen. Rekenon­derwijs dat is geïnte­greerd in wiskun­de en andere vakken. Havo en vwo
Voor havo en vwo denkt de NVvW voor het komende school­jaar aan een toets die aan het eind van de onder­bouw of aan het begin van de boven­bouw wordt afgeno­men. Op die manier kan er een doorlo­pende leer­lijn vanuit het primair onder­wijs tot stand worden ge­bracht en komt het accent op het rekenon­derwijs in de onder­bouw te liggen. De school moet de vorm en inhoud van deze toets zelf bepalen. In de boven­bouw van het havo en het vwo vindt het onder­houd en de toet­sing plaats binnen de wiskun­de en binnen andere vakken met een reken­compo­nent. Voor de 5% havo­leerlin­gen zonder wiskun­de moet het rekenen in de boven­bouw apart onder­houden en ge­toetst worden. Vmbo
Op het vmbo vindt het onder­houd en de toet­sing van de reken­vaardig­heden bij voor­keur geduren­de de hele school­loop­baan plaats. De reken­toets wordt bij voor­keur aan het eind van de boven­bouw afgeno­men. Om aan te sluiten bij de huidige prak­tijk ligt het voor de hand om het cijfer voor rekenen te vermel­den op de cijfer­lijst bij het diploma. Contro­leer­baar
Het is aan de school om te bepalen hoe er ge­toetst wordt. De wijze en het niveau van toet­sing moeten echter contro­leer­baar zijn voor de Inspec­tie van het Onder­wijs. Door de leer­stof van de referen­tiedo­meinen 2F/3F systema­tisch te behande­len en te toetsen in de onder­bouw van de havo en het vwo en in de boven­bouw van het vmbo kan ervoor gezorgd worden dat de leerlin­gen over voldoen­de reken­vaardig­heid beschik­ken, aldus de brief van de NVvW. Over­gangspe­riode
In de brief van de NVvW wordt beschre­ven welke stappen er in de komende school­jaren gezet zouden moeten worden. Uiter­aard, zo merkt de NVvW op, moet daar­voor wel de wette­lijke regelge­ving worden aange­past.

Afgelo­pen maandag heeft het ontwik­kelteam 'Rekenen en Wiskun­de' van curricu­lum.nu het eerste 'tussen­product' gepubli­ceerd. Dit 'tussen­product' bestaat uit drie onderde­len: een concept­visie op het leerge­bied, een toelich­ting op het proces tijdens de ontwik­kelses­sie en consul­tatie­vragen. Tot woens­dag 25 april 9:00 uur kan ieder­een op dit docu­ment reage­ren. Bij de karakte­ristiek van het leerge­bied wordt gerefe­reerd naar de 'orde­ning' in bekwaam­heden van Van Streun ('weten dat', 'weten hoe', etc.), het hande­lingsmo­del uit proto­col ERWD (Ernsti­ge Reken-Wiskun­depro­blemen en Dyscal­culie) en de denkni­veau's van Van Hiele. Het ontwik­kelteam wil een 'toe­komstge­richt' curricu­lum maken waarbij de leer­ling cen­traal staat:

"De leer­ling staat cen­traal. Het curricu­lum biedt ruimte om alle leerlin­gen in hun kracht te zetten en is voor leerlin­gen beteke­nisvol, boeiend en interes­sant."

Impli­ciet maar ook expli­ciet worden in het 'tussen­product' uitspra­ken gedaan over de gewens­te didacti­sche aanpak:

"Een curricu­lum met deze uit­gangs­punten vraagt om een andere didac­tiek inclu­sief forma­tieve evalua­tie. Deze didac­tiek is ge­stoeld op moderne inzich­ten, zoals die uit de neuro­psycho­logie."

Compac­ter
Het verbete­ren van de doorlo­pende leerlij­nen en het verster­ken van de samen­hang binnen rekenen & wiskun­de en met andere leerge­bieden zijn onder­werpen die veel aan­dacht krijgen. Het lijkt er echter op dat de 'overla­denheid' als cen­traal pro­bleem wordt gezien:

"Een belang­rijke doel­stel­ling van curricu­lum.nu is reduc­tie van de overla­denheid van de ver­schil­lende curricu­la. Daartoe is het noodza­kelijk dat de curricu­la compac­ter worden. Om dit te realise­ren, worden onder­staande uit­gangs­punten gehan­teerd: Verwan­te inhoud wordt zo moge­lijk in combina­tie aangebo­den, zoals elders beschre­ven is. Aan automa­tiseren en memori­seren wordt gepast aan­dacht geschon­ken, in de ene onder­wijssec­tor soms meer dan in de andere. Voor com­plexe bereke­ningen wordt gebruik gemaakt van techno­logie in combina­tie met schat­tend rekenen. Als gevolg van het boven­staande wordt de moei­lijk­heids­graad van reken- en wiskun­detaken die uitge­voerd kunnen worden met alleen kennis van reken­feiten en beheer­sing van routi­nes, beperkt. Ook her­schik­king van leer­stof tussen primair en voortge­zet onder­wijs behoort tot de moge­lijkhe­den."

Dilemma
In het vervolg hierop wordt het dilemma ge­schetst tussen een breed en opper­vlakkig curricu­lum ener­zijds en een diep maar smal curricu­lum ander­zijds, waarbij de samen­stel­lers neigen naar het laatste. Opmerke­lijk is dat bij de laatste curricu­lumher­ziening op havo/vwo nog juist belang werd gehecht aan het 'wat stevi­ger maken' van het program­ma. In het ruim vijf jaar geleden versche­nen eindrap­port van de commis­sie Toe­komst Wiskun­de Onder­wijs (cTWO) werd, onder andere vanwege de wens om meer aan­dacht te beste­den aan algebra­ïsche vaardig­heden, gepleit voor verho­ging van het aantal contac­turen in de onder­bouw:

"Met name omdat nieuwe examen­eisen en tussen­doelen conse­quen­ties hebben voor de tweede en derde klas, vindt cTWO dat er ge­streefd moet worden naar een 4-4-4-verde­ling. Dit sluit in onze ogen aan bij het belang dat in het 'actie­plan vo Beter Preste­ren (OCW 2011)' aan door­stroom­vakken gehecht wordt."

In het recente visiedo­cument van de Neder­landse Vereni­ging van Wiskun­delera­ren (NVvW) over wiskun­de in het voortge­zet onder­wijs (zie WiskundE-brief 791) werd dit nog eens onder­streept:

"Ieder van de genoem­de onder­werpen ver­dient in ieder jaar van de onder­bouw en op ieder niveau aan­dacht, zowel op theore­tische als op prakti­sche wijze. De toepas­singen komen bij voor­keur op een natuur­lijke manier vanuit de andere vakken. De onder­bouw sluit aan bij leerlij­nen die in het p.o. zijn gestart en leidt tot een brede basis voor iedere leer­ling. Dat vraagt wel om een gedegen hoeveel­heid lestijd. Wij volgen cTWO [2012] in haar aanbeve­ling de contact­tijd voor wiskun­de in de onder­bouw uit te breiden."

Volgens het PISA-onder­zoek uit 2012, toen wiskun­de cen­traal stond, werd in Neder­land bij 15-jarigen op school veel minder tijd besteed aan wiskun­de dan in veel andere landen. In Neder­land was dat 171 minuten per week terwijl het gemid­delde voor alle OECD landen 229 minuten was. In WiskundE-brief 654 hekelde Anne van Streun het gebrek aan aan­dacht van de poli­tiek voor deze consta­tering. Zijn opvat­tingen zijn blijk­baar niet door de ontwik­kel­groep overge­nomen. Discus­sie met bestuur NVvW
Het bestuur van de NVvW is voorne­mens om komende dinsdag (3 april 2018) een concept­reactie op dit 'tussen­product' aan de leden te sturen. De leden kunnen dan op beide stukken reage­ren. Aan­staande vrijdag (6 april 2018) is er voor leden een informa­tiea­vond in Utrecht. Op basis van alle inbreng zal het bestuur van de NVvW daarna een defini­tieve reactie formule­ren. gk

Met ingang van 2018 is een kleine maar belang­rijke wijzi­ging aange­bracht in de vakspe­cifieke regels bij de Centra­le Examens wiskun­de op het vmbo. Het woord 'ver­schrij­ving', dat steeds de oorzaak was van veel discus­sies, is ge­schrapt. Vanaf nu wordt er alleen nog gespro­ken over 'reken­fouten' en 'notatie­fouten'. Het onder­scheid tussen die twee is van groot belang. Worden eindexa­menkan­didaten op het vmbo stren­ger beoor­deeld dan op het havo? Die vraag kwam vorig jaar in WiskundE-brief 781 aan de orde. Met ingang van komend examen is een belang­rijke vakspe­cifieke regel voor het vmbo aange­past. Hier­door zijn de formule­ringen wat meer in overeen­stem­ming met die bij wiskun­de A op havo/vwo. Vanaf nu geldt voor alle leerwe­gen van het vmbo name­lijk:

1. Voor elke reken­fout wordt 1 score­punt in minde­ring ge­bracht tot het maximum van het aantal score­punten dat voor dat deel van die vraag kan worden gegeven.
2. Als de kandi­daat bij de beant­woor­ding van een vraag een notatie­fout heeft gemaakt en als gezien kan worden dat dit verder geen invloed op het eindant­woord heeft, wordt hier­voor geen score­punt in minde­ring ge­bracht.

Ver­schrij­ving ge­schrapt
In 2017 stond in regel 1 "voor elke reken­fout of ver­schrij­ving". Dit leverde regelma­tig discus­sies op tussen de eerste en tweede correc­tor over de inter­preta­tie van de woorden 'ver­schrij­ving' in regel 1 en 'notatie­fout' in regel 2. Door het woord 'ver­schrij­ving' te schrap­pen, zijn de regels eendui­diger gewor­den. Het onder­scheid tussen een reken­fout en notatie­fout is nu vrij eenvou­dig:

• Wanneer een leer­ling iets in een bereke­ning niet goed op­schrijft en dit heeft invloed op het eindant­woord, dan is er sprake van een reken­fout.
• Wanneer een leer­ling iets niet goed op­schrijft maar dit géén invloed heeft op het eindant­woord, dan is er sprake van een notatie­fout.

gk

bron:

wiskun­de - vmbo: vakspe­cifieke informa­tie cen­traal examen 2018.

De 'Maart­aanvul­ling op de Septem­bermede­deling' van het CvTE bevatte voor de leerlin­gen uit de kaderbe­roepsge­richte leerweg van het vmbo die dit jaar schrif­telijk examen doen, een verve­lend bericht. De examens in het tweede tijdvak zijn aangewe­zen als staats­examens. Voor het vak Neder­lands is een uitzon­dering gemaakt. Dat bete­kent dat de afname van de herexa­mens niet op de eigen school plaats zal vinden. In plaats hiervan ver­zorgt het CvTE dit herexa­men op een aantal centra­le plaat­sen in Neder­land. Daar­naast wordt het examen niet meer gecorri­geerd door de eigen docent en de tweede correc­tor maar door staats­gecom­mitteer­den. De minis­ter wikt, het CvTE be­schikt
Ik denk dat er maar weinig scholen zijn die hun KB-leerlin­gen een herkan­sing buiten de eigen ver­trouwde omge­ving willen opleg­gen. Het CvTE legt met deze maatre­gel zodoen­de meer druk op scholen om te kiezen voor het digita­le examen. Waar minis­ter Slob nog wikt over het wel of niet ver­plicht stellen van digita­le examens heeft het CvTE klaar­blijke­lijk al be­schikt. Daar­naast ver­dwijnt er weer een stukje open­heid en transpa­rantie in de vmbo-examens. Ook deze digita­le examens blijven name­lijk geheim. Zo weten we straks niet hoe het gemaak­te werk is nageke­ken. Volg deze link voor meer informa­tie over de digita­le examens wiskun­de voor de BB- en KB-leerlin­gen. Ruud Jonge­ling

Op het examen vmbo wiskun­de GL/TL van 2018 zal bij wijze van proef gebruik gemaakt gaan worden van kleuren­druk. Met name bij kleuren­blinde kandida­ten vergt dat enige voorbe­reiding. Om kandida­ten en hun docen­ten van dienst te zijn, is er een voor­beeld­examen beschik­baar gesteld. Het kleurge­bruik lijkt voorna­melijk beperkt te zijn tot foto's maar in één grafiek, boven opgave 19, is er een groen, rood en blauw gedeel­te te zien. De kleuren worden daar overi­gens alleen ter verdui­delij­king toege­past; in de context wordt er niet naar die kleuren verwe­zen. Reeel pro­bleem
Voor docen­ten met kleuren­blinde leerlin­gen is para­graaf 9.3 van de brochu­re 'kandida­ten met een beper­king' wel­licht van belang. Naar schat­ting heeft 8% van de manne­lijke bevol­king te maken met een zekere vorm van kleuren­blind­heid. Dat geeft meer dan voldoen­de reden om hier aan­dacht aan te beste­den.

Zoals in WiskundE-brief 787 al min of meer werd aange­kondigd, wordt er in dit examen­jaar bij wijze van proef voor het digita­le wiskun­de-examen vmbo KB een online beslo­ten bevei­ligd forum (bbf) inge­richt. Binnen dit discus­siefo­rum kunnen de betref­fende examina­toren zowel tijdens de afname­periode als na de norme­ring vrije­lijk discus­siëren over bijvoor­beeld examen­opgaven, antwoor­den van leerlin­gen of de moei­lijk­heids­graad of de lengte van een variant van het examen. Een docent met een examen­klas wiskun­de vmbo KB krijgt toegang tot het forum zodra de examine­ring van zijn eigen leerlin­gen is afge­rond. Deze toegang ver­loopt via de eindexa­mense­creta­ris van de school. Nadere informa­tie is te lezen in de hoofd­stuk 8 (para­graaf 5) en hoofd­stuk 10 van de brochu­re 'Kaders flexibe­le en digita­le centra­le examens BB en KB 2018'. gk

bron:

'wiskun­de - vmbo: vakspe­cifieke informa­tie cen­traal examen 2018'.

In WiskundE-brief 795 bericht­ten we over het plei­dooi van onder­wijsmi­nister Arie Slob voor een her­start van het leraren­regis­ter. Intus­sen zijn er aller­lei gesprek­ken gevoerd met als resul­taat dat het bestuur van de Onder­wijscoö­peratie de op­dracht tot onder­steu­ning van de invoe­ring van het leraren­regis­ter terug heeft gegeven aan de minis­ter. In de Tweede Kamer is de afgelo­pen maanden veel kritiek geuit op de organi­satie­struc­tuur van het Leraren­regis­ter. Met name de positie van de gekozen afvaar­diging van de 'Deelne­mersver­gade­ring' (alle leraren die zich voor 1 augus­tus 2017 hebben aange­meld bij het regis­ter) als onder­deel van de Onder­wijscoö­peratie (samen­wer­kings­verband van bonden en vakvere­nigin­gen) was een doorn in het oog van veel Kamerle­den. De minis­ter heeft diverse gesprek­ken gevoerd met leden van de 'Afvaar­diging van de Deelne­mersver­gade­ring' (AvdD) en met het bestuur van de Onder­wijscoö­peratie. Het resul­taat van deze gesprek­ken is dat het bestuur van de Onder­wijscoö­peratie de minis­ter afgelo­pen maandag (26 maart 2018) per brief heeft laten weten, de op­dracht tot onder­steu­ning van de imple­menta­tie van de 'Wet Beroep Leraar' terug te willen geven. Dit bete­kent volgens het ministe­rie dat de AvdD op korte termijn statu­tair losge­knipt dient te worden van de Onder­wijscoö­peratie. Het ministe­rie gaat de komende tijd bekij­ken hoe het de AvdD kan facili­teren bij de kern­taak: het bevorde­ren van een goede imple­menta­tie van de 'Wet Beroep Leraar' en het ontwik­kelen van een 'gedra­gen' voor­stel voor 'herre­gistra­tiecri­teria' en 'valide­ringsre­gels'. Geen vertra­ging
Het is uitdruk­kelijk de bedoe­ling van het ministe­rie om de invoe­ring van het ver­plichte Leraren­regis­ter geen vertra­ging te laten onder­vinden:

"Vanuit deze gedach­te hechten we eraan dat het werk aan het vrijwil­lige deel van het regis­ter, de portfo­liotool, door­gaat in lijn met hetgeen de 'Wet Beroep Leraar' bepaalt. Het is onze taak de uitvoe­ring van deze wet voort te zetten. We willen dit deel van het regis­ter zo snel moge­lijk open­stellen en koersen nog steeds op open­stel­ling in augus­tus 2018. Om dit moge­lijk te maken, dienen school­bestu­ren dan ook volgens plan de benoe­mingsge­gevens van hun leraren voor 1 augus­tus aan DUO aan te leveren."

De VO-raad en de PO-raad zijn hier­over teleur­gesteld. Zij pleiten voor het 'on hold' zetten van het leraren­regis­ter. In novem­ber 2017 stelden de drie werkge­versor­ganisa­ties (PO-raad, VO-raad en MBO-raad) het ministe­rie al voor om niet verder te gaan met het leraren­regis­ter voordat er een breed draag­vlak onder de leraren is ont­staan. De werkge­vers maken zich onder andere grote zorgen over de plicht om gege­vens van hun werkne­mers aan te leveren. Bestuur moet opstap­pen
Tijdens het VAO (alge­meen overleg) van donder­dag­avond 29 maart 2018 werd namens D'66 en het CDA een motie inge­diend waarin uitge­sproken wordt dat het bestuur van de Onder­wijscoö­peratie moet opstap­pen en plaats moet maken voor een tijde­lijk bestuur dat uit leraren bestaat. Minis­ter Slob ontraad­de deze motie omdat de Onder­wijscoö­peratie een private organi­satie is en een derge­lijke motie daarom niet door het ministe­rie kan worden uitge­voerd. gk

bronnen:

Persbe­richt onder­wijscoö­peratie (26-03-2018). Brief onder­wijscoö­peratie aan minster Slob (26-03-2018). Brief minis­ter Slob aan de Tweede Kamer (27-03-2018). VO-Raad nieuws 28 maart 2018. Verslag plenai­re vergade­ring Tweede Kamer, donder­dag 29 maart 2018.

Wiskun­de D is een keuze­vak in vwo en havo. Het wordt niet op alle scholen aangebo­den omdat het soms door te weinig leerlin­gen wordt gekozen. Maar met Wiskun­de D Online kunnen scholen er voor zorgen dat hun leerlin­gen het toch kunnen doen. De nieuwe informa­tiefilm 'Wiskun­de D Online' is versche­nen. Toon deze film tijdens de les vooral ook eens aan uw leerlin­gen. Hij duurt nog geen twee minuten en is zeer informa­tief. U kunt de film via deze link vinden. De film is ook te vinden op www.wiskun­dedon­line.nl. Namens de stich­ting Wiskun­de D Online
Gert Treur­niet

De Beroeps­vereni­ging Oplei­ders MBO (BVMBO) organi­seert in 2018 in samen­werking met de uitge­vers Malm­berg (Reken­blokken), In­struct (GPS Rekenen) en Intra­quest (Ff Leren Rekenen) de wed­strijd: 'Beste Rekeni­dee!'. Dit jaar is het de op­dracht om een beroeps­gerich­te en motive­rende rekenac­tivi­teit te ontwer­pen en in te sturen. Het BVMBO is op zoek naar ideeën om het rekenon­derwijs beroeps­gerich­ter en motive­render te maken. Er zullen uitein­delijk drie win­naars worden aangewe­zen die als prijs een toe­gangs­ticket en reis- en ver­blijf­kosten voor de interna­tionale reken­confe­rentie ALM zullen krijgen. Deze confe­rentie vindt van 9 tot en met 12 juli 2018 in Londen plaats. Uw Beste Rekeni­dee
U kunt uw beroeps­gerich­te en motive­rende 'Beste Rekeni­dee' tot 12 mei 2018 inzen­den. Volg deze link voor meer informa­tie of om u voor de wed­strijd in te schrij­ven.

Evange­lisch Bijbel­getrouw Voortge­zet Onder­wijs (EBVO) De Passie te Rotter­dam is voor onge­veer 0,9 fte op zoek naar een enthou­siaste en deskun­dige tweede­graads docent wiskun­de met affini­teit voor het vmbo. Het gaat om in totaal 24 lessen waarvan 16 lessen wegens zwanger­schaps­vervan­ging. Volg deze link voor meer informa­tie of om te sollici­teren.

Op het Etty Hille­sum Lyceum Deven­ter, locatie 'Het Vlier', is per 1 augus­tus 2018 plek voor een eerste­graads docent wiskun­de voor 1,0 fte. Het betreft hier een LD-functie. Op de locatie 'Het Vlier' wordt aan onge­veer 1500 boven­bouw­leerlin­gen havo en vwo les gegeven. Informa­tie kunt u inwin­nen bij de heer A. Jansen via tele­foonnum­mer 06−41627989. Stuur uw sollici­tatie naar a.jansen@ettyhil­lesumly­ceum.nl. Binnen­kort vindt u deze adver­tentie ook op de site van de Stich­ting Carmel­college.

De Hoge­school van Amster­dam (HvA) is voor de tweede­graads leraren­oplei­ding wiskun­de met ingang van 1 augus­tus 2018 of eerder op zoek naar: Twee docen­ten/leraren­oplei­ders Wiskun­de (1,6 fte) Volg deze link voor meer informa­tie. U kunt tot uiter­lijk 12 april 2018 op deze vacatu­re sollici­teren.

Bent u nog steeds niet op de HP Prime overge­stapt? Waarom niet? Het ligt niet aan de snel­heid of aan het ge­bruiks­gemak. Het kan ook niet aan de prijs liggen; die is gelijk aan uw TI/Casio. Aan de onder­steu­ning bij de lesme­thoden ligt het ook niet want die is volop beschik­baar. Wat is het dan wel? Nodig ons eens vrij­blij­vend uit om u te laten zien hoeveel interes­santer het gebruik van de grafi­sche rekenma­chine kan worden. U ont­vangt van ons een eigen rekenma­chine en al uw leerlin­gen krijgen een gratis Prime-app. Neem contact op met info@hp-prime.nl en we plannen snel een af­spraak in.