nummer 762, 22 januari 2017

Recente cijfers van de Dienst Uitvoe­ring Onder­wijs (DUO) bevesti­gen dat wiskun­de de laatste jaren minder wordt gemeden in de eindexa­menpak­ketten. Zowel op havo als op vmbo-GT wordt wiskun­de steeds meer gekozen. Ruim 94% van de havo examen­kandida­ten had in 2016 wiskun­de A of wiskun­de B in het pakket. Dat was zes jaar geleden nog geen 89%. De cijfers worden nog wat spreken­der wanneer we letten op de leerlin­gen die géén wiskun­de kozen. In 2011 deed 11,1 % van de havo­leerlin­gen eindexa­men zonder wiskun­de en in 2016 was dat met 5,6% nog maar onge­veer de helft. Ook bij het vmbo-GT zien we de laatste paar jaar een duide­lijke afname van het aantal eindexa­mens zonder wiskun­de. In de periode 2013-2016 is dat aantal afgeno­men van 16% tot 13%. Maar niet overal is deze trend te zien. Bij de leerwe­gen Basis en Kader van het vmbo schom­melt het percen­tage examen­kandida­ten met wiskun­de al vijf jaar rond de 80%. Daar doet dus een procent of twintig van de leerlin­gen eindexa­men zonder wiskun­de. wiskun­de A-B
Op het havo profi­teerde de eerste jaren eigen­lijk alleen wiskun­de A van de groeien­de belang­stel­ling. Het aandeel wiskun­de B daalde in de periode 2010-2013 met een paar procent­punten. Na 2013, het eerste jaar van de kernvak­kenrege­ling, is dit aandeel echter behoor­lijk ge­groeid. In 2016 was de verhou­ding A : B met onge­veer 5 : 2 weer op het niveau van 2010. Ook op het vwo, waar wiskun­de een ver­plicht vak is, liep de keuze voor wiskun­de B enige tijd terug. Maar in de laatste twee jaar is het verlo­ren terrein weer aardig terugge­wonnen. In 2016 was het percen­tage leerlin­gen met wiskun­de B voor het eerst sinds 2011 weer iets groter dan het percen­tage leerlin­gen met wiskun­de A. wiskun­de C-D
De grote verlie­zer op het vwo is wiskun­de C. In 2010 deed nog 8,4% examen in dat vak; in 2016 was dat nog maar 3,7%. Wiskun­de D groeit op het vwo de laatste jaren echter weer wat. Vorig jaar ging het om 8,3% van de kandida­ten, ruim 1 procent­punt meer dan drie jaar geleden. De positie van wiskun­de D op havo is nog steeds vrij margi­naal maar ook daar lijkt er de laatste paar jaar sprake te zijn van enig herstel. gk

Op onze school zijn we bezig met onder­wijsver­nieu­wing in de onder­bouw van het vwo. Hierin werken wij samen met Leer­ling­2020. Afgelo­pen week hebben zij op hun site een artikel­tje gewijd aan een idee van mij om in onder­bouw­klassen vwo de beste leerlin­gen erbij te houden. Soms werd ik boos op mijn beste leerlin­gen omdat zij zich storend gedroe­gen tijdens mijn uitleg aan de minder begaaf­de leerlin­gen. Maar deze slimme leerlin­gen wil je natuur­lijk met alle plezier de schoon­heid van wiskun­de meege­ven. Ik heb daarom eens gepro­beerd om "vlotte" leerlin­gen het proef­werk eerder te laten maken. The Challen­ge
Ik legt deze leerlin­gen 'The Challen­ge' voor. Halver­wege de behande­ling van een hoofd­stuk vraag ik de klas: "Wie denkt bij de volgen­de les het proef­werk al te kunnen maken en daar mini­maal een 8 voor te halen?". De leerlin­gen die 'The Challen­ge' accepte­ren, maken vanaf dat moment geen gewoon huis­werk meer. Zij berei­den zich vanaf dat moment voor op 'The Challen­ge'. Dit vergt wat voorbe­reiding aan de kant van de docent. Je kunt de leerlin­gen op die manier echter wel op een mooie manier ver­schil­lende moge­lijkhe­den bieden. Hoe ik het een en ander heb aange­pakt, staat in dit artikel beschre­ven. Bas Koster, Het Schoter Haarlem

Ik geef wiskun­de op een techni­sche mbo-oplei­ding niveau 4. In de eerste klas van deze oplei­ding tref je veel ver­schil­lende leerlin­gen aan. Zo zitten er in de eerste klas bijvoor­beeld leerlin­gen die een kader voorop­leiding hebben, een TL voorop­leiding hebben of hun havo-oplei­ding hebben afgebro­ken. Je treft in zo'n klas echter ook leerlin­gen aan die een havo diploma met wiskun­de A of B hebben. Zelfs tref je leerlin­gen die op een techni­sche hbo zijn vastge­lopen. Het bedie­nen van al deze leerlin­gen is een enorme uitda­ging. Het is nog eens een extra uitda­ging omdat er eigen­lijk geen fatsoen­lijk leer­boek te vinden is dat ge­schikt is voor een techni­sche mbo-oplei­ding. Ik ken natuur­lijk de methode Exact wiskun­de van Noord­hoff. Deze methode is echter erg prijzig en eigen­lijk ook alweer een beetje verou­derd (2003). Ik vraag mij af of er in de wiskun­dewe­reld mensen zijn die op de hoogte zijn van dit manco en of er op dit moment mis­schien het een en ander in de maak is of mis­schien zelfs al gemaakt is. Door­stroom­zorgen
Wat mij trou­wens ook zorgen baart, is dat nu de door­stro­ming van vmbo-TL naar havo een recht gaat worden en dat vooral de aanslui­ting tot wiskun­de B daar proble­matisch is. Ik meen begre­pen te hebben dat er plannen zijn voor een curricu­lumaan­passing op het vmbo zodat deze aanslui­ting beter zal gaan verlo­pen. Dat gaat dan echter beteke­nen dat kader­leerlin­gen op het mbo nog meer in het nadeel zullen geraken als zij voor een mbo niveau 4 oplei­ding met wiskun­de kiezen. En deze leerlin­gen hebben nu reeds in­stroom­rechten naar deze oplei­ding. Mijn oproep aan collega's in den lande: Vergeet het techni­sche MBO niet! Saskia Baars, s.baars@noorder­poort.nl

De komende Johann Bernoul­li lezing zal worden gehou­den door Norbert Schap­pacher (Univer­sité de Stras­bourg) en heeft als titel "Mathema­tics in times of crisis and war". Aan het begin van de twintig­ste eeuw werd de wiskun­de getrof­fen door een funda­mentele crisis die na het einde van de Eerste Wereld­oorlog sterke politie­ke trekken kreeg. De Neder­landse wiskun­dige L.E.J. Brouwer speelde een belang­rijke rol in de daarop­volgen­de debat­ten. Onge­veer tien jaar na het einde van de Eerste Wereld­oorlog werd Europa door een economi­sche crisis getrof­fen die het politie­ke land­schap hervorm­de. B.L. van der Waerden
Geduren­de de lezing legt Schap­pacher uit hoe deze nieuwe, kritie­ke situa­tie zelfs een verras­sende invloed kon hebben op het meest zuivere wiskun­dige onder­zoek, zoals het onder­zoek binnen de algebra­ïsche meetkun­de. Dat geeft ons meteen de gelegen­heid om het wiskun­dig onder­zoek van Bartel Leen­dert van der Waerden in de jaren '20 en '30 eens nader te bekij­ken. Van der Waerden werd in 1928 op 25 jarige leef­tijd benoemd tot hoogle­raar wiskun­de aan de Univer­siteit van Gronin­gen. De Johann Bernoul­li lezing wordt op maandag 3 april 2017 om 19:30 uur in het Aula Acade­miege­bouw aan de Broer­straat 5 te Gronin­gen gehou­den. De toegang is gratis. Volg deze link voor meer informa­tie. Namens de organi­satoren,
Prof.dr. H.S.V. de Snoo

Op vrijdag 7 april 2017 organi­seert de Univer­siteit van Amster­dam het jaar­lijkse Leve de Wiskun­de! wiskun­decon­gres. Leve de Wiskun­de! staat in het teken van actuele ontwik­kelin­gen in het vakge­bied en de relatie tussen univer­siteit en voortge­zet onder­wijs. Weten­schap­pers die verbon­den zijn, of zijn geweest, aan de Univer­siteit van Amster­dam geven lezin­gen over hun werk in de wiskun­de. Het program­ma ziet er als volgt uit:

tijd	onder­deel
10:00−10:20	Ont­vangst.
10:20−10:30	Woord van welkom door Eric Opdam.
10:30−11:15	Jaco­bien Cars­tens: Algorit­mes in ons dage­lijks leven.
12:00−13:00	Lunch.
13:00−13:45	Harry van Zanten: De Centra­le Limiet­stel­ling.
13:45−14:30	Jan Brandts: Over de som van de hoeken van een tetrae­der.
14:30−15:00	Thee & koffie.
15:00−15:45	Lex Schrij­ver: Kleuren, rooste­ren en grafen.
15:45−16:30	Borrel.

Meer informa­tie en een moge­lijk­heid tot in­schrij­ven vindt u via deze link. Deelna­me is gratis. Bent u docent? Neem dan vooral ook uw geïnte­resseer­de leerlin­gen mee. Bart Groene­veld, Univer­siteit van Amster­dam

Stich­ting VO-content organi­seert ook in 2017 weer een aantal inspira­tieda­gen. Tijdens die dagen worden er ervarin­gen uitge­wisseld met betrek­king tot het gebruik van de Stercol­lecties van VO-content en het met behulp van de Stercol­lecties arrange­ren van eigen leerlij­nen. De Inspira­tieda­gen zijn bedoeld voor docen­ten, teamlei­ders en school­leiders uit het voortge­zet onder­wijs die geïnte­res­seerd zijn in maat­werk en geperso­nali­seerd leren. Tijdens de Inspira­tieda­gen zijn er inspira­tieses­sies met school­voor­beelden van collega school­leiders en docen­ten. Er worden diverse ontwik­kelin­gen bespro­ken en lessen in het arrange­ren van leerlij­nen met de Stercol­lecties gegeven. Nieuws­gierig?
Bent u nieuws­gierig gewor­den over hoe u de Stercol­lecties kunt gebrui­ken in uw lessen? Wilt u weten wat uw deelna­me aan VO-content kan beteke­nen voor de onder­wijsont­wikke­lingen op uw school? Kom dan naar de Inspira­tieda­gen.

regio	datum	locatie
Noord	7 februa­ri 2017	AOC Terra Meppel
Midden	28 maart 2017	Picasso Lyceum Zoeter­meer
Zuid	11 april 2017	Sint Ursula locatie Horn

Alle inspira­tieda­gen zijn van 14:30 tot 19:30 uur. Voor een diner wordt gezorgd. De kosten zijn € 75,= voor deelne­mers van VO-content en € 100,= voor overige bezoe­kers. Volg deze link voor meer informa­tie of om u in te schrij­ven. Monique Schreurs, Marke­ting Communi­catie VO-content

De eerste reken­toets afname­periode van dit nieuwe kalen­derjaar is al weer volop aan de gang. Hoog tijd dus voor de eerste regiona­le netwerk­bijeen­komst rekenen van 2017.

datum	regio	locatie
Dinsdag 31 januari 2017	Noord	Dr. Nassau College, locatie Quintus, Assen
Woens­dag 1 februa­ri 2017	Zuid	De Rooij Pannen, Breda
Woens­dag 8 februa­ri 2017	Midden	Marnix College, Ede

Deze netwerk­bijeen­komsten zijn uitslui­tend bedoeld voor reken­coördi­natoren, rekendo­centen, midden­mana­gers en school­leiders die zich op hun school met rekenbe­leid bezig­houden. Program­ma
Het program­ma van de bijeen­komsten ziet er als volgt uit:

tijd	onder­deel
14:00−14:30 uur	Inloop met koffie/thee.
14:30−15:00 uur	Korte, plenai­re presen­tatie van het Steun­punt: het laatste nieuws.
15:00−17:00 uur	Inhoude­lijke netwerk­bijeen­komst.

Opzet van de bijeen­komsten
De bijeen­komsten bestaan steeds uit een plenair deel en een netwerk-/uitwis­selings­deel. Tijdens het plenai­re deel wordt er aan­dacht besteed aan de actuele stand van zaken omtrent de reken­toets. Tijdens het netwerk-/uitwis­selings­deel bestaat de agenda uit deze twee punten:

1. Uitwis­seling van punten uit de rekena­genda. Doel: motive­ren en kennis vergro­ten.
2. Digita­le activi­teiten in de les. Deelne­mers worden uitgeno­digd om voor dit punt hun eigen device mee te nemen. Collega's die leuke, goede en motive­rende apps of program­ma's kennen, worden van harte uitgeno­digd om deze in een reken­lesje voor collega's kort te presen­teren.

Als u wilt deelne­men aan een van deze netwerk­bijeen­komsten, dan kunt u zich via deze link aanmel­den. Er zijn aan de deelna­me aan de netwerk­bijeen­komsten geen kosten verbon­den.

Op 7 februa­ri 2017 organi­seren wij een opfris­cursus statis­tiek in combina­tie met het gebruik van statis­tiek met Excel. De meest gebruik­te statis­tische begrip­pen binnen het lesmate­riaal van de 11^e editie van Getal & Ruimte worden behan­deld. Meld u zich nu aan via deze link.

Bezoek ons op de Nationa­le Onder­wijs Tentoon­stel­ling NOT 2017! Ervaar tijdens onze inspire­rende presen­tatie op woens­dag 25 januari 2017 om 11:30 uur zelf hoe ook u wiskun­de en rekenen leren leuker en gemakke­lijker kunt maken voor uw leerlin­gen. Meld u nu gratis aan op www.numworx.nl/not2017 Tijde­lijk 50% korting op het abonne­ment. Lees meer op www.numworx.nl/kosten.

Bent u op zoek naar onmid­dellijk bruik­baar interac­tief lesmate­riaal voor uw wiskun­deles­sen? Neem dan deel aan een van de webcur­sussen "GeoGe­bra basis van A tot Z", "Be­schrij­vende statis­tiek" of "GeoGe­bra voor gevor­derden". Deze tiende­lige online cursus­sen gaan medio maart 2017 van start. Meer informa­tie hebben wij op www.mathelo.net voor u klaarge­zet. Onder­tussen heb ik mijn collec­tie (gratis) GeoGe­bra bestan­den voor deze nascho­lingen al uitge­breid tot meer dan 1.000 stuks. U kunt ze vinden via deze link. Ivan De Winne, ivan@mathelo.net

Het nieuwe jaar is weer begon­nen. Waarom zou u dan niet voor een grafi­sche rekenma­chine kiezen die op 2017 is voorbe­reid? Neem contact op met info@hp-prime.nl voor de docen­tenaan­biedin­gen van de nieuwe HP Prime grafi­sche rekenma­chine. Waarom de HP Prime klaar is voor 2017:

• Sneller dan alle andere machi­nes.
• Beste en groot­ste scherm, met multi-touch!
• Gratis PC en MAC softwa­re en emula­tor, ook voor leerlin­gen.
• Door het CvTE goedge­keurde examen­stand.
• Neder­landse onder­steu­ning door educa­tief team.

Neem ook eens een kijkje op www.hp-prime.nl voor veel meer informa­tie over de HP Prime rekenma­chine en voor Neder­lands lesmate­riaal. Bezoek onze stand (11.C080) tijdens de NOT. Uiter­aard staan we u ook tijdens de NWD weer graag te woord.

Primeur op de NOT: de TI-Innova­tor™ Hub. Kom naar de TI-stand (11.B.048) Demon­stratie en gratis lunch
Wij bieden u een heerlij­ke lunch aan als u bij ons langs komt op de Texas Instru­ments stand (12:00−13:30 uur). Neem wel deze email mee. U kunt dan TI-Innova­tor™ Hub bekij­ken, uitpro­beren en zelf ervaren hoeveel moge­lijkhe­den de TI-Innova­tor™ Hub heeft.

EduHint, de uitge­ver van SmartRe­kenen, is gestart met de ontwik­keling van Smart­Wiskun­de. Wij ontwik­kelen graag samen met u verder. Kom deze week naar de NOT, stand 08.E066, in de Jaar­beurs Utrecht en ontdek Smart­Wiskun­de! Komt u niet op de NOT? Kijk dan op www.smart­wiskun­de.nl voor meer informa­tie. Auteurs­werk doen? Neem contact op met watze­winsemi­us@eduhint.nl.

De HP 300s+ is de ideale machine voor de onder­bouw. Dezelf­de func­ties en bedie­ning maar goedko­per en met gratis softwa­re. Plús: gratis emula­tor, gratis instruc­tieboek voor leerlin­gen en lesvi­deo’s van RekenTu­be. Ga naar www.hp-prime.nl voor uw docen­tenexem­plaar.