nummer 681, 5 okto­ber 2014

Vlak voor de zomerva­kantie meldden we in Wiskun­dE-brief 675 dat de ver­plichte Diagnos­tische Tussen­tijdse Toetsen (DTT) voor Neder­lands, Engels en wiskun­de van de baan waren. Dat bete­kent echter niet dat de ontwik­keling van deze toetsen is stopge­zet Op dit moment is het CvTE bezig met de werving van 150 scholen voor een pilot. De eerste pretest - gericht op het ijken en uittes­ten van de opgaven - zal plaats vinden in februa­ri 2015. Omdat de toets niet meer ver­plicht is, wordt er gepro­beerd om scholen over te halen om mee te doen door deze scholen te wijzen op mogelij­ke voorde­len:

"De diagnos­tische tussen­tijdse toets (DTT) is een toets voor het laatste jaar van de onder­bouw van het voortge­zet onder­wijs. De toets is een hulpmid­del voor scholen en docen­ten om samen met hun leerlin­gen te werken aan essenti­ële vaardig­heden bij Neder­lands, Engels en wiskun­de voor het vervolg van de school­carriè­re. Het is een diagnos­tisch instru­ment: de toets analy­seert de kennis en vaardig­heden van indivi­duele leerlin­gen en geeft een heldere diagno­se van de condi­tie van die vaardig­heden. De diagno­se maakt het voor de docen­ten moge­lijk om – samen met de leerlin­gen – keuzes te maken voor onder­wijzen en leren op maat."

Meer informa­tie vindt u op de site van het CvTE. U kunt zich daar ook aanmel­den voor de pilot.

Zoals gemeld in Wiskun­dE-brief 679 zijn sinds een paar weken de nieuwe voor­beeldre­kentoet­sen 2F en 3F via het Cito beschik­baar. Mijn eerste indruk is dat de voor 2015 aange­kondig­de aanpas­singen (zie Wiskun­dE-brief 676) wat betreft de zoge­naamde context­loze opgaven al een klein beetje doorge­voerd zijn. Het gaat hierbij om de "kale" sommen die zonder rekenma­chine gemaakt moeten worden. Zo zie ik nu iets meer opgaven waarbij "handig rekenen" niet zo belang­rijk is. Het aandeel context­loze opgaven was vorig jaar al ver­hoogd van 20% tot bijna 30%. Afron­ding
Wat geble­ven is, is de onduide­lijk­heid bij sommige opgaven over gewens­te nauwkeu­righeid van de antwoor­den. Neem bijvoor­beeld vraag 27:

"Hoeveel kubieke meter water zou er volgens de vuistre­gel door deze lekken­de kraan per jaar verlo­ren gaan"

Een bereke­ning met de rekenma­chine levert op dat het om onge­veer 1,584 kubieke meter gaat. Maar hoe moet dat worden afge­rond? Volgens het ant­woordmo­del worden alleen de antwoor­den 1,58 t/m 1,60 goed gere­kend. Ge­schikt?
Ook tussen de nieuwe reeks voor­beeldop­gaven staan er een aantal die door sommi­gen van ons niet als reken­toets­vragen zullen worden gezien. Hoewel het inter­prete­ren van uitsla­gen (bouwpla­ten) en het lezen van diagram­men uitdruk­kelijk genoemd worden bij de be­schrij­ving van de domei­nen in de reken­toets­wijzer, kan ik me voor­stellen dat niet ieder­een gechar­meerd is van bijvoor­beeld vraag 13 of 33. Bij vraag 13 moet op basis van een diagram met migra­tiesal­do's tussen 1998 en 2004 bepaald worden welke van vier gepre­senteer­de uitspra­ken zeker waar is. En bij vraag 33 moet gekozen worden met welke bouw­plaat een afge­beeld opberg­vak niet kan worden vervaar­digd. Pittig of ge­drocht?
Opgave 11 is een ander verhaal:

"Janneke had na 6 jaar sparen € 430,32 op haar reke­ning staan. Ze wil nog 1 jaar doorspa­ren en dan haar geld opnemen. Om in totaal € 600,- op te kunnen nemen, moet ze aan het begin van het zevende jaar extra geld op haar reke­ning zetten."

Gegeven is dat de betref­fende spaarre­kening ("Zilver­vloot") 3,5% rente per jaar geeft en aan het eind nog een extra premie geeft van 10% Ge­vraagd wordt welk bedrag ze extra op haar reke­ning moet zetten. Bij een aanpak zonder algebra ligt het voor de hand om in twee stappen terug te rekenen vanuit het streef­bedrag, met de groei­facto­ren 1,1 en 1,035. Daarbij speelt de vraag op welk moment de bank hoe afrondt, een rol. Het ant­woordmo­del geeft daarom 1 cent speling. De reac­ties op deze opgave zijn divers. De één vindt het een pittige maar wel aardige opgave terwijl de ander het een draak van een som vindt, waarte­gen fel gepro­tes­teerd zou moeten worden. Verant­woorde invoe­ring
Intus­sen is de commis­sie "verant­woorde invoe­ring reken­toets" bezig om zich te buigen over de vraag hoe het is te voorko­men dat leerlin­gen de dupe worden van rekenon­derwijs dat nog niet op orde is. Ik ben be­nieuwd of deze commis­sie in navol­ging van de commis­sie Bosker ingaat op de vraag­stel­ling in de reken­toetsen die tot nu zijn afgeno­men. gk

Op dit moment is het voor leerlin­gen al moge­lijk om in het leer­jaar vóór het examen­jaar examen te doen in vakken waarin zij uitblin­ken. Voor deze leerlin­gen wordt het nog gemakke­lijker om vakken eerder af te sluiten met een examen. Op voor­dracht van staats­secreta­ris Dekker van OCW wordt de rege­ling name­lijk ver­ruimd. Leerlin­gen kunnen nu al in vwo 4, dus in het voor-voor­laatste school­jaar, vakken met een eindexa­men afron­den. Deze maatre­gel maakt onder­deel uit van het Plan van aanpak topta­lenten 2014-2018 dat dit voor­jaar is gepre­sen­teerd. bron: www.rijks­over­heid.nl/nieuws/2014/10/03/topta­lenten-kunnen-nog-eerder-examen-doen.html

Deze week zijn de informa­tiepak­ketten voor de bèta-olympia­des, waaron­der de Wiskun­de Olympia­de, naar de scholen verzon­den. Het informa­tiepak­ket bestaat uit een poster, een beknop­te brochu­re met informa­tie voor de docent en voor de leerlin­gen een leaflet om ze extra enthou­siast te maken. Als uw school nog nooit heeft meege­daan, neem dan eens een kijkje op www.wiskun­deolym­piade.nl. Daar vindt u opgaven en trai­ningsma­teriaal om uw leerlin­gen eventu­eel voor te berei­den op de wed­strijd. De afname van de eerste ronde is flexi­bel; u kunt zelf een ge­schikt tijd­stip zoeken in de periode van 19 t/m 29 januari 2015. Doet u mee?
Hope­lijk doet uw school dit jaar, voor het eerst of opnieuw, mee. U kunt zich in­schrij­ven via de wed­strijd­site. Als u voor het eerst wed­strijd­leider bent, kunt u inlog­gen door bij zowel de gebrui­kers­naam als bij het wacht­woord op de wed­strijd­site de brinco­de van uw school in te voeren. De rest wijst zich dan vanzelf. Als u meer posters, brochu­res of leaf­lets wilt, kunt u deze via email bij mij aanvra­gen. Namens de Stich­ting Neder­landse Wiskun­de Olympia­de,
Melanie Steen­tjes (melanie@wiskun­deolym­piade.nl)

Wiskun­dige Lex Schrij­ver zei eens: "Wiskun­de is als zuur­stof. Als het er is, merk je het niet. Als het er niet zou zijn, merk je dat je niet zonder kunt." Om een klein beetje van de wiskun­de die we dage­lijks inade­men zicht­baar te maken, heeft Het Plat­form Wiskun­de Neder­land het boek "Succes­formu­les: toepas­singen van wiskun­de" gepubli­ceerd. In 36 korte hoofd­stukken laten Bennie Mols en Ionica Smeets zien hoe wiskun­de succes boekt op terrei­nen als econo­mie, genees­kunde, misdaad­bestrij­ding, logis­tiek, sport en kunst. Daar­naast vertel­len acht invloed­rijke Neder­landers, waaron­der Alexan­der Rinnooy Kan, Jeroen van der Veer en Louise Gunning over de rol van wiskun­de in hun vak en persoon­lijke leven. Het boek is met name ge­schikt om op een laag­drempe­lige manier de brede toepas­baar­heid van wiskun­de te laten zien. Gratis
Het boek is op maandag 22 septem­ber 2014 gepre­sen­teerd bij de opening van de NEMO-tentoon­stel­ling "Wereld van Vormen" en wordt wijd ver­spreid onder univer­sitei­ten, middel­bare scholen, politi­ci, media en andere geïnte­resseer­den. "Succes­formu­les" telt 108 pagina's en is gratis te downloa­den via www.plat­formwis­kunde.nl.

Vanwege bijzon­dere omstan­dighe­den hebben wij, en vooral onze leerlin­gen, drin­gend behoef­te aan wiskun­deboe­ken die niet meer lever­baar zijn. Wel­licht heeft u, of uw school, deze boeken nog ergens in de klast liggen. Het gaat om de leerboe­ken van Getal & Ruimte, edities 2005 en 2006:

• 3vmbo-KGT1
• 3vmbo-KGT2
• 4vmbo-KGT1
• 4vmbo-KGT2

Genoem­de boeken staan dit school­jaar voor het laatst op onze boeken­lijst. Afgelo­pen periode hebben wij als Vavo veel meer in­schrij­vingen (wiskun­de VMBO-tl leerlin­gen) binnen gekre­gen dan ver­wacht. De voor­raad aanwezi­ge boeken in ons eigen boeken­fonds is onvol­doende terwijl de boeken ook niet meer bij de uitge­ver ver­krijg­baar zijn. Wie helpt ons uit de brand ? Petra Aarsman (p.aarsman@rocva.nl)
Joke Smit College, afde­ling Vavo in Amster­dam

In de komende maanden is er op havo/vwo scholen veel aan­dacht voor de nieuwe examen­program­ma's wiskun­de. De komende vierde­klas­sers krijgen er immers direct mee te maken. Mis­schien is het goed om te weten dat op de website van de Wiskun­dE-brief een pagina staat met een over­zicht van de nieuwe program­ma's en de bijbeho­rende syllabi. gk

Het Isen­doorn College in Warns­veld zoekt per 5 januari 2015 vanwege zwanger­schaps­verlof twee tijde­lijke docen­ten wiskun­de. Eerste­graads: 0,8 fte, lessen vooral in de boven­bouw
Tweede­graads: 0,6 fte, lessen voorna­melijk in de TTO-onder­bouw Meer informa­tie bij A. Rogge, via 0575-760760. Of bezoek de website: www.isen­doorn.nl. Reac­ties voor 13 oktober 2014 naar vacatu­re@isen­doorn.nl.

De RSG Noord Oost-Veluwe is per direct op zoek naar een docent wiskun­de tweede­graads voor onge­veer 0,8 fte. Vragen over de vacatu­re kunt u stellen aan dhr. A. van der Woude, afde­lings­leider boven­bouw a/h/m, a.vander­woude@rsgnov.nl. Wij ontvan­gen uw sollici­tatie bij voor­keur via meester­baan. Of sollici­teer via de mail: i.dallin­ga@rsgnov.nl.

In deze twee­daagse trai­ning krijgt u inzicht, kennis en vaardig­heden hoe leiding te geven aan de wiskun­desec­tie. Wat is uw rol als sectie­leider? Daar­naast is er voldoen­de ruimte om uit te wisse­len met elkaar en concre­te proble­men van je eigen school voor te leggen. www.aps.nl/wiskun­de1

Hoe ga je om met verande­ringen in de nieuwe examen­program­ma's? De verande­ringen hebben niet alleen betrek­king op de manier waarop de lesstof ver­deeld is over de ver­schil­lende wiskun­devak­ken maar ook op de totale inhoud van de curricu­la van alle wiskun­devak­ken bij elkaar. Er zal gewerkt worden met informa­tiemate­riaal, syllabi en pilotex­amens. Het geheel krijgt een con­creet, prak­tisch karak­ter. www.aps.nl/wiskun­de2

Het uit­gangs­punt voor de ontwik­keling van Math­Plus is een digita­le leerom­geving die:

• U als docent meer inzicht en over­zicht geeft.
• Wiskun­de interes­santer maakt voor alle leerlin­gen.
• Beter in­speelt op niveau­ver­schil­len tussen leerlin­gen.

We komen graag langs voor een kennis­makings­gesprek bij u op school. Meer informa­tie of een af­spraak? Bezoek www.math­plus.nl.

Moderne Wiskun­de zoekt enthou­siaste, ervaren en begin­nende docen­ten die wiskun­deles geven en die graag als auteur een bijdra­ge willen leveren aan goed (folio- en digi­taal) lesmate­riaal. Vindt u het leuk om actief en op een andere manier met uw vak bezig te zijn? Om samen te werken met collega’s van andere scholen in het land? En om materi­aal te ontwik­kelen dat uitgege­ven wordt? Stuur dan een mail naar Rob Houten­bos, uitge­ver Moderne Wiskun­de: r.houten­bos@noord­hoff.nl

Voor school­jaar 2015-2016 ver­schijnt de nieuwe, 11^e editie van Getal & Ruimte Tweede Fase. Deze geheel ver­nieuwde editie biedt u alle oplos­singen om uw leerlin­gen op een heldere, degelij­ke en stapsge­wijze manier voor te berei­den op de nieuwe examen­program­ma’s havo en vwo die van kracht zijn vanaf 2015. Werkt u al met Getal & Ruimte? U zult zich wederom herken­nen in de heldere didacti­sche struc­tuur en het ge­bruiks­gemak voor u en uw leerlin­gen. Daar­naast is de 11e editie nu nog verder uitge­breid met vele digita­le toepas­singen. Meer weten? Ga naar www.getalen­ruimte.noord­hoff.nl. Hier kunt u ook beoorde­lings­exempla­ren en een presen­tatie op school aanvra­gen.