nummer 621, 20 januari 2013

Dit nummer wordt ge­stuurd naar ruim 3400 adres­sen.


De Wiskun­dE-brief is een digita­le nieuws­brief, gericht op wiskun­dedocen­ten in het voortge­zet onder­wijs, met als doel een snelle onder­linge uitwis­seling van informa­tie en menin­gen. De brief ver­schijnt buiten de school­vakan­ties onge­veer één keer per week. Via de website kunt u een gratis abonne­ment aanvra­gen.
Uw bijdra­gen zijn welkom op het emaila­dres van de redac­tie. Op onze website vindt u nadere details. De redac­tie behoudt zich steeds het recht voor, bijdra­gen in te korten of niet te publice­ren.
Op onze website kunt u oude nummers op onder­werp opzoe­ken en nalezen. Ook onze adver­tentie­tarie­ven en voor­waarden vindt u daar.

Inhoud van dit nummer:

De lat op de rekentoets. Willekeur?

 
Het CvE (Cito) is met het schalen van de reken­toetsen (zie Wiskun­dE-brief 620) op drie manie­ren aan het blunde­ren. Ik noem die manie­ren hieron­der kort; voor de details verwijs ik u naar de kriti­sche analyse op mijn site.
Aller­eerst doet het CvE alsof het meedoen van de reken­toets in de kernvak­kenrege­ling niets heeft te maken met waar de aftest­grens tussen voldoen­de en onvol­doende mag liggen. Ten tweede gaan zij ervan uit dat de kwali­teit (validi­teit) van de reken­toets onom­streden is. En ten derde gebrui­ken zij een Baron van Münch­hausen-methode voor het aanwij­zen van die aftest­grens.
Norme­ring als dilemma
Omdat de reken­toets met slechts twee toetsge­legenhe­den meedoet in de kernvak­kenrege­ling, kunnen leerlin­gen op de reken­toets hun hele examen verspe­len. Dat is een gegeven dat je abso­luut moet meewe­gen bij de bepa­ling van de aftest­grens. Het CvE doet dat niet. De reken­toetsen 2F en 3F onder­schei­den zich onvol­doende van intelli­gentie­tests. Het toe­staan van de rekenma­chine maakt het boven­dien lastig om scores te inter­prete­ren als reken­presta­ties.
Alleen deze gebre­ken al maken een deskun­dig oordeel over de aftest­grens in feite onmoge­lijk. Het stelt de ‘deskun­digen’ die hier om een oordeel worden ge­vraagd, voor een dilemma. Zij moeten het onmoge­lijke weige­ren te doen of ze moeten toch maar iets te gissen. Dat is natuur­lijk onaan­vaard­baar voor een examen­toets waarbij de inzet zo toren­hoog is.
Onbe­perkt herkan­sen
Maar wat dan? Wat zijn de alterna­tieven, gegeven dat de reken­toets in de kernvak­kenrege­ling meedoet? Wel, een eenvou­dig en prak­tisch alterna­tief hebben Joost Hulshof en ik al eind 2011 aangege­ven in ‘Examens, Tijd­schrift voor de Toets­prak­tijk’. Geef voor de reken­toets gewoon een onbe­perkte herkan­singsge­legen­heid. Het aanwij­zen van een aftest­grens is dan natuur­lijk nog steeds nodig. Maar daar kun je dan een compro­misme­thode voor gebrui­ken. (Willem K.B. Hofstee, bij het Cito bekend als de methode Beuk).
Onbe­perkt herkan­sen vraagt natuur­lijk om maatre­gelen om de zaak serieus te houden. Je kunt dat doen door bijvoor­beeld voor herkan­singen de aftest­grens hoger te leggen dan bij de eerste afname. Je kunt dat ook doen door eerder behaal­de scores mee te wegen in het resul­taat.
Gewoon een reken­toets
Het Cito zal tegen­werpen dat het niet voldoen­de reken­toetsop­gaven (lees: context­opgaven) kan leveren om dit moge­lijk maken. Dat is dan jammer; het Cito heeft op dit gebied nu toch ook al een pro­bleem. Het is name­lijk ondenk­baar om voor een examen­onder­deel in de kernvak­kenrege­ling de examen­vragen geheim te houden.
Maar wat hindert ons eigen­lijk om een reken­toets gewoon een reken­toets te laten zijn, zonder proble­mati­sche context­opgaven? Kijk bijvoor­beeld eens naar het eerste deel van de reken­toets 3S.
Laat je de reken­toets gewoon een reken­toets zijn, dan is het maken van nieuwe toetsen plotse­ling een fluitje van een cent!
Ben Wil­brink

Voorbereiding havo/vwo rekentoets (oproep)

Zoals waar­schijn­lijk velen onder jullie, hebben wij ons aange­meld voor de pilot voor de reken­toets. Alle voorexa­menja­ren zullen meedoen in maart. Wij maken ons zorgen over de havo-CM-leerlin­gen. Deze op wiskun­dig gebied kwetsba­re leerlin­gen hebben sinds de zomer geen wiskun­de meer gedaan, terwijl zij net degenen zijn die de meeste moeite zullen hebben met de reken­toets.
Om ze niet hele­maal in de steek te laten, wil de school de komende weken voor deze leerlin­gen een reken­uur inrich­ten. Hier­voor zijn we op zoek naar dege­lijk voorbe­rei­dingsma­teriaal. Op inter­net is er natuur­lijk van alles te vinden. Het is echter moei­lijk om de kwali­teit hiervan in te schat­ten. En de reken­boeken van Getal en Ruimte lijken niet goed aan te sluiten bij de toets zoals die door het ministe­rie is ver­spreid.
Heeft iemand erva­ring met metho­des, boeken of web­sites ter voorbe­reiding op de aanko­mende reken­toets? Uw tips en advie­zen zijn van harte welkom.
Hendrik Maryns, hmaryns@rscolle­ge.nl
Rudolf Steiner College Haarlem

Netwerkbijeenkomsten taal en rekenen

 
In 2013 komen opnieuw de door het Steun­punt taal en rekenen vo georga­niseer­de regiona­le netwer­ken taal en rekenen vmbo en havo/vwo bijeen. Deze regiona­le netwer­ken zijn uitslui­tend bedoeld voor taal- en reken-coördi­natoren, docen­ten, midden­mana­gers en school­leiders die zich op hun school met taal- en rekenbe­leid bezig­houden.
Aan elk netwerk kunnen maxi­maal vijfen­twintig mensen deelne­men. De netwer­ken beogen een plat­form voor kennis­deling en uitwis­seling van goede voor­beelden van taal en rekenbe­leid te zijn. De bijeen­komsten, bege­leid door taal- en rekenex­perts van APS, CPS en de KPC Groep, vinden steeds van 14:00 tot 17:00 uur plaats op scholen in de regio.
In­schrij­ven
In januari en februa­ri vinden er drie bijeen­komsten plaats in Ede (23 januari), Hooge­veen (29 januari) en Breda (5 februa­ri). Aan deelna­me zijn geen kosten verbon­den. U kunt zich in­schrij­ven via deze link.

Afstemming natuur-/wiskunde vwo

 
Op mijn school, een havo/vwo met techna­sium, doet zich een pro­bleem voor. Natuur­kunde vwo start volgend jaar in de vierde klas al met het nieuwe examen­program­ma. Volgens dit program­ma komen in leer­jaar 6, dus in school­jaar 2015/2016, de onderde­len kwantum­mechani­ca en relati­viteits­theorie aan de orde. Voor deze onderde­len moeten leerlin­gen kennis hebben genomen van de kansthe­orie en ze moeten diffe­renti­aalver­gelij­kingen kunnen oplos­sen.
Op mijn school is wiskun­de D niet ver­plicht voor het NT-profiel. Dat bete­kent dat onze natuur­kunde­leerlin­gen met alleen wiskun­de B een hiaat gaan oplopen dat niet in een enkele middag wegge­werkt kan worden.
Afstem­ming
Nu zijn er onge­twij­feld ook andere scholen met hetzelf­de pro­bleem. Ik ben heel erg be­nieuwd hoe zij dit pro­bleem aan gaan pakken. Maar mijn vraag gaat verder. Ik vraag me af hoe er in het nieuwe wiskun­de B-program­ma vanaf 2015 wordt aange­sloten op het nieuwe natuur­kunde­program­ma.
Over de rand
Moeten we na 2015 de hiaten opvul­len met korte 'op maat' modules? Dat brengt het voortbe­staan van wiskun­de D nog verder in gevaar, zeker op scholen waar wiskun­de D in het NT-profiel niet ver­plicht is gesteld. Naast de modules kansre­kening en diffe­renti­aalver­gelij­kingen ligt een module als dynami­sche model­len voor biolo­gie/econo­mie onmid­dellijk op de loer. Voeg daar nog een paar modules aan toe en en alles is tot en met het eindexa­men goed­koop ‘afge­dekt’, zodat wiskun­de D naar of zelfs over de rand van de lessen­tabel kan worden gescho­ven.
Clemens Nien­huis, c.nien­huis@hetnet.nl
Jacob-Roe­landsly­ceum, Boxtel

Jan Kommandeurprijs

 
Heeft u dit school­jaar een zeer goed of verras­send profiel­werk­stuk bege­leid? Geef deze leerlin­gen dan de kans op een extra belo­ning en selec­teer ze voor de Jan Komman­deur­prijs van de Rijks­univer­siteit Gronin­gen voor leerlin­gen in de profie­len NG en NT.
Tijdens een feeste­lijke uitrei­king op vrijdag 5 april 2013 worden er geld­prijzen van 100 tot 200 euro uitge­reikt aan de makers van de beste werk­stukken. De win­naars mogen boven­dien mee naar Bali (Indone­sië) om hun werk­stuk, in het Engels uiter­aard, te presen­teren op de Interna­tional Confe­rence for Young Scien­tists. Alle genomi­neerde leerlin­gen ontvan­gen een uitge­breid juryrap­port en maken kans op de extra pu­blieks­prijs.
U kunt de profiel­werk­stukken tot 1 maart 2013 via deze link instu­ren.

Last minute inschrijving Wiskunde Olympiade

 
Dit jaar hebben zich al 274 scholen aange­meld voor de eerste ronde van de Wiskun­de Olympia­de. Op vrijdag 11 januari 2013 werd de in­schrij­ving voor de eerste ronde offici­eel geslo­ten. We willen u echter toch nog graag en kans geven om uw school in te schrij­ven.
Bent u zich verge­ten in te schrij­ven en wilt u toch meedoen? Stuur dan onmid­dellijk een mailtje naar melanie@wiskun­deolym­piade.nl en wij regelen het alsnog voor u.
Afname
U kunt de eerste ronde afnemen op een zelfge­kozen tijd­stip in de periode van 21 tot en met 31 januari 2013. Om de geheim­houding te waarbor­gen, mogen de opgaven niet voor het einde van deze periode aan de leerlin­gen worden meegege­ven.
We wensen ieder­een veel succes en plezier met de afname.
Neder­landse Wiskun­de Olympia­de
Melanie Steen­tjes, melanie@wiskun­deolym­piade.nl.

Wiskunde C-dag vooraankondiging

Op woens­dag 20 maart 2013 zal er weer een wiskun­de C-dag gehou­den worden op de Hoge­school Utrecht. Tijdens die dag zal er aan­dacht worden besteed aan de ontwik­kelin­gen rond het wiskun­de C-program­ma op het havo.
De bijeen­komst begint om 10:00 uur, eindigt rond 16:00 uur en is gratis. Het program­ma wordt later bekend gemaakt maar u kunt de datum natuur­lijk nu alvast in uw agenda reserve­ren.
Project­groep wiskun­de C havo

Adver­tenties

Voor voor­waarden en tarie­ven: zie www.wiskun­debrief.nl


Het grote rekenboek

Op Weg naar Wiskun­de is een leer- en oefen­boek voor achtste­groe­pers die klaar zijn met de stof voor de basis­school, of voor middel­bare scholie­ren die zelf­standig basis­stof willen oefenen. Met uitleg, voor­beelden en uitge­breide uitwer­kingen achter­in.
Henk Pfaltz­graff - Presen­tatie op de NOT bij Scala leuker leren - stand 11.B039.
Meer informa­tie via deze link.
 

11e APS-wiskundeconferentie – maandag 28 januari 2013

Deze confe­rentie is zo langza­merhand een tradi­tie aan het worden voor wiskun­dedocen­ten die werk­zaam zijn in het vmbo en de onder­bouw havo/vwo, met altijd actuele onder­werpen, prak­tijkge­richt en vol toepas­singen. Ook dit jaar zijn er diverse rondes met werk­groepen eb presen­taties.
Meer informa­tie kunt u vinden op www.aps.nl/wiskun­deconfe­rentie.

Smartrekenen

Gratis uitpro­beren op school: www.eduhint.nl/smartre­kenen.
Het nieuwe reken­program­ma SmartRe­kenen is effec­tief en effici­ënt. Toege­spitst op het referen­tie rekenen, adap­tief en volle­dig digi­taal. Maak kennis en vraag een gratis proef­traject aan voor 50 leerlin­gen.
Bel voor meer informa­tie: EduHint 0513 657 190 of 0653246392.
Ook op de NOT: stand­nummer 11.A080

 
redactie:Gerard Koolstra en Ton Groeneveld
email:redactie@wiskundebrief.nl
website:www.wiskundebrief.nl